CARLOS ARCAY: «SEMPRE SUPÓN UN RETO CONTAR UNHA HISTORIA SEN DICIR NIN UNHA PALABRA»
É guitarrista, compositor e produtor. Carlos Arcay (Santiago de Compostela, 1981) leva máis de media vida pegado a unha guitarra —primeiro como parte de diversas formacións, despois co seu proxecto en solitario— deixando sempre patente o seu estilo e o seu xeito de tocar: rápida e abafadora, espontánea e enérxica. Riffs progresivos, solos cargados de clasicismo e emotividade, e unha calidade técnica sobresaínte son algúns dos atributos que caracterizan as súas composicións.
Logo da publicación dos seus dous EP, Genesis (2016) e They Live (2019), e un par de sinxelos o ano pasado, Carlos Arcay lanzaba Compilation (2022) nas principais plataformas dixitais en xul; un traballo que «os xunta todos nunha recompilación, editados de xeito permanente para que queden alí para sempre».
Levas desde 1998 tocando a guitarra, máis de 20 anos cos teus dedos voando sobre as cordas. Foi sempre este o teu instrumento de referencia? Como lembras eses comezos?
Carlos Arcay: «Exactamente hai xa 26 anos, como pasa o tempo! Desde a primeira vez que unha guitarra caeu nas miñas mans eu xa sabía que iamos ser inseparables. Os comezos foron moi bonitos, sobre todo; ao pouco tempo de empezar coa guitarra eléctrica xa formaba parte de bandas que ensaiaban e actuaban con moita regularidade, e isto retroalimentaba as ansias de progresar e ir a máis, poñendo máis esforzo e empeño. Paradoxalmente, nos meus comezos é cando máis directos e ensaios fixen de media ao ano, e iso axudoume moito a lograr unha base consolidada.
Moi importante foi ter a sorte de compartir as primeiras andainas musicais con amigos que tamén sentían esas cóxegas cada vez que aprendías algo novo, que compoñías algo novo no ensaio ou cando saía un novo concerto. E todo isto non sería posible sen o apoio familiar, que sempre me axudou en todo o posible».
Pasaches por diversas formacións (Rever, Yidorah, Ginkgo, Amarcord, Zelion), que che empurrou a comezar cun proxecto en solitario?
Carlos: «Que non se esquezan tamén as bandas como Cormorant, Forraje, Uxío y la Banda Fetichista ou RockOLa. Nestas tamén estiven dando o callo!
O proxecto solitario era algo pendente que tiña desde había tempo, xa que eu sempre fun moi consumidor da música instrumental e do progresivo. En todas esas bandas nas que participei sempre intentei deixar patente os meus toques instrumentais guitarrísiticos; tiña algún tema instrumental, pero nunca acababa por publicalo. Cando estaba en Yidorah metinme moi de cheo no mundo da produción e enxeñaría musical, e ese foi o detonante. Pensei que podía aproveitar a miña música para experimentar e practicar o que estaba a aprender. Pareceume unha boa forma de poder compaxinar as miñas dúas paixóns sen deixar ningunha de lado; e tanta foi a inmersión que acabei facendo meu proxecto solitario!
A verdade é que é apaixonante, porque sempre hai cabida a experimentar cousas novas e, como o público audiencia é reducido, podes facer o que che pete sen dar explicacións».
Entre outros, fuches guitarrista de sesión da Johnny Lokke Band (Kansas, EE.UU.), quen en anteriores traballos contara con colaboracións de músicos do talle de Al Atkins (ex Judas Priest). Como chegaches ata eles e como lembras a experiencia?
Carlos: «Coñecín a Johnny nun foro de produción musical do famoso enxeñeiro Andy Sneap (agora membro de Judas Priest). Eu frecuentaba moitísimo este foro buscando información sobre como sacar o mellor son posible nas producións e recompilando os trucos que compartían os membros experimentados, mesmo o propio Andy.
Navegando atopeime co anuncio de Jhonny, que tiña o seu proxecto terminado, pero faltáballe un guitarra solista e estaba a facer unha audición. Presentáronse moitos, a verdade, pero Jhonny decantouse por min. Graveille todos os solos do seu novo proxecto, case dous por tema e bastante longos. Foi súper divertido e un reto, porque non había moito tempo para facelo. O resultado foi brutal e quedamos todos encantados, polo que repetimos máis adiante nalgún outro single».
Como describirías o teu xeito de tocar a guitarra?
Carlos: «Eu quero pensar que a estas alturas, e sobre todo despois de publicar os traballos instrumentais, logrei acadar unha entidade propia, un son que é recoñecible e que queda patente nos diferentes proxectos ou temas nos que participo.
Quero pensar que teño un estilo propio, que soo a min, aínda que certo é que as influencias sempre están presentes, xa que son un guitarrista completamente autodidacta e que funciona de oído. Son enérxico, espontáneo e aloucado ás veces, aínda que por momentos pareza que son técnico, eu penso que son moi melódico; de feito, eu sempre penso en melodía».
Baixo que estilo caería a música de Carlos Arcay?
Carlos: «Chamarémoslle rock metal progresivo instrumental... por chamarlle algo. Vós diredes!».
Sabemos da túa admiración polo guitarrista estadounidense Joe Satriani, pero hai alguén máis que tivese especial impacto no teu xeito de entender a música? E á hora de tocala?
Carlos: «Moitísimos músicos e guitarristas; en cada momento da vida foron uns, despois outros, todos importantes. Exemplos a seguir que axudaron a revivir a chama e a faísca musical cando fixo falta.
Nos meus comezos, aínda antes de empezar case a tocar a guitarra, estaba flipado con Juan Valdivia de Héroes del Silencio. Pero despois, comecei a escoitar máis variedade de música e, de casualidade, caeron nas miñas mans varias cintas nas que estaban Joe Satriani, Gary Moore, Eric Johnson, Steve Vai; eles abríronme a mente e as portas para empezar a engulir cantidades inxentes de música. Xa me valía todo o que tivese unha boa guitarra, que soase refrescante e novo para min.
Nos comezos tamén pegoume moi duro o impacto que causaron en min Los Suaves. Escoitábaos en bucle día e noite... Mira que papei concertos e horas tocando por riba dos discos! Sempre fun moi fan de Alberto Cereijo e Fernando Calvo. Despois, metinme moito de cheo en rock, fusión, progresivo e metal progresivo: Andy Timmons, Greg Howe, Michael Romeo, Kotzen, John Petrucci...».
Cal foi a túa primeira guitarra? Na actualidade, con cantas adoitas traballar?
Carlos: «Eléctrica. Foi unha Squier, que tiña modificada. Tiven moitas guitarras, pero actualmente só teño tres; a verdade é que non son megapremium, pero a min fanme o servizo. Teño dúas Ibanez AT (o modelo de Andy Timmons), unha modificada AT200 e outra orixinal, a AT100. E logo a principal, que é unha moi barata que comprei en EBay de segunda man e modifiqueina un pouco tamén: LTD H500».
Se tiveras que escoller unha, cal sería? E por que?
Carlos: «Esta última, a LTD, xa que ten 24 trastes e as outras só 22; dado que no proxecto instrumental necesito esas notas superiores para resolver algúns dos fraseos que esixen as composicións. Ademais, aínda que non é a que mellor soa, ten un mellor balance de comodidade/son».
Ademais de guitarrista e compositor, es produtor e enxeñeiro de son en Arcay Sound. Como se ve o traballo desde a outra cara da moeda? No teu caso, de que xeito se retroalimentan ambas facetas?
Carlos: «Retroaliméntanse perfectamente, xa que eu penso que para ser un bo enxeñeiro de son e produtor é imprescindible que poidas desenvolverte cun instrumento, que saibas falar o mesmo idioma que os músicos cos que vas traballar.
É curioso, porque certo é que cando comezas a compoñer un tema e xa estás concienciado, inspirado, coas mans na masa.... zas, recibes unha chamada dunha banda que quere producir contigo e, se te descoidas, zas, outra máis! É a Lei de Murphy: cando te pos coa túa música é cando empezan a saír todos os traballos ao mesmo tempo. Ás veces é difícil compaxinar, pero ámbalas dúas facetas fágoas con moito gusto. Todo o que sexa música é ben recibido».
Desde a túa experiencia, como describirías a túa relación como produtor cos músicos cos que traballas?
Carlos: «Excelente. A boa comunicación é totalmente imprescindible. Aínda que eu son músico e podo intuír o que o artista quere e necesita, non sempre é exactamente o que esta a pedir. Así que hai que manter unha comunicación fluída e sincera para acadar o mellor resultado e produto posible».
Pero non só traballas en estudio, senón que tamén ofreces tutoriais in the box e dás cursos de produción, mestura e masterización, online e presencialmente. De onde saíu esta vea docente?
Carlos: «Pois a min encántame axudar a outros músicos como eu a conseguir plasmar as súas ideas do mellor xeito posible. Hai bastantes anos comecei a compartir titoriais de audio en YouTube; algúns deles foron moi vistos e iso animoume a crear máis e mesmo algúns produtos para produtores e músicos, que teño dispoñibles na miña páxina web.
Ademais encántame facer clases presenciais, que tamén oferto; a verdade é que se me dá bastante ben porque eu estou en constante formación, gústame aprender moito dos meus erros e penso que xa pasei por case todos. Na época pandémica estiven case un ano facendo directos de mestura e mastering case todos os días na miña canle de YouTube, creando contido gratis e aberto a todos».
Para os amateurs, poderías guiarnos polo proceso de produción dun tema?
Carlos: «Todo comeza cun bo tema; isto é o máis importante, porque é a materia prima coa que se vai traballar. Despois é totalmente imprescindible ter unha visión mental moi concreta do produto finalizado que queremos acadar, canto máis detallado sexa mellor. Logo seleccionamos os diferentes procesos que precisamos para acadar a visión: que instrumentación necesita, que tipo de gravación é a axeitada, que instrumentos virtuais precisaremos, que edición temos que facer... Son moitos procesos encadeados que rematan na mestura e masterización, onde a visión xenérica segue a ser respectada, pero aquí xa temos que ir fiando máis fino para acadar un produto que poida competir en calidade con outros temas xa publicados do mesmo xénero.
E tamén é importantísimo saber cando rematar, porque se entramos en bucle quizais nunca cheguemos a rematar a produción. Soa raro, pero pasa máis do esperado, sobre todo cando hai inexperiencia ou non se tivo en conta unha visión mental previa do resultado que desexamos».
Seguindo no mundo amateur, que setup recomendarías para alguén que quixese facerse un estudio caseiro?
Carlos: «Actualmente podes montar un setup para comezar por relativamente poucos cartos. É moi importante ter uns bos monitores [de estudio] e que sexan dimensionados ao cuarto onde vas traballar. Eu recomendo facer aquí o maior desembolso que poidas, porque se xa son algo bos e che fas a eles, tes moita vantaxe. Precisarás tamén unha tarxeta de audio, as modernas actuais son case todas suficientes; e un secuenciador de audio, eu recomendo Reaper, que ademais ten opción a usalo gratuitamente. O resto podes ir tirando de software e plugins gratuítos, que moitos xa van incluídos nos secuenciadores de audio como Reaper.
Como ves, non se necesita moito para comezar a gravar e producir os teus temas, o que si se necesita é moito tempo de práctica, paciencia e formación para acadar resultados profesionais aínda que teñas pouco equipo».
Na túa canle de YouTube, ademais de gran cantidade de material didáctico, atopamos guitar covers en clave metal de temas principais de series (Xogo de Tronos, Ghostbusters, Dragon Ball Z). Algúns deles son os que máis visualizacións teñen... volveremos verte como guerreiro saiyajin?
Carlos: «Quen sabe! Certo é que non me gusta repetirme, pero a verdade é que é moi divertido e sempre quedan ganas de volver a facer cousas así».
Genesis (2016) é o teu debut discográfico en solitario, un EP conceptual que recolle cinco cortes instrumentais de composición propia. Despois de case vinte anos de carreira, como xurdiu a idea deste primeiro álbum?
Carlos: «Chegou un momento no que necesitaba facer algo que soase 100% a min e que reunise todas as facetas que son capaz de facer, tanto musicalmente como de produción. Genesis era para min o mellor xeito de comezar unha exploración polo universo musical».
Por que a xénese como fío condutor das pezas?
Carlos: «Trátase da xénese, pero desde o meu punto persoal; onde a través da miña lles descubro aos oíntes os segredos da creación do universo... o cal non é o que parece, xa que é toda unha simulación virtual xerada por ordenador».
Todas as túas composicións son instrumentais. Por que renunciar á voz e ás letras? Pensas que a música instrumental ten máis capacidade de transmitir emocións que a música cantada?
Carlos: «Eu fágoo así porque é como me sinto máis cómodo. Á hora de transmitir emocións depende de como se faga. Non necesariamente unha canle ten que ser mellor que outra. Para min é máis doado e máis divertido coa guitarra. Ademais, sempre supón un reto contar unha historia sen dicir nin unha palabra e, sobre todo, sen repetirme».
Á hora de compoñer, onde atopas inspiración? Agardas por ela ou saes procurala?
Carlos: «Pode xurdir de calquera xeito. Ocasionalmente son melodías que soan espontaneamente na miña cabeza. Outras veces estou tocando a guitarra e ocorre ese erro que soa fresco, esa equivocación que abre novas portas e penso: “por que non sigo por aí a ver que atopo?”. E xorden novas ideas e melodías. Outras, quédaseme pegada unha canción que escoitei nalgún sitio, pode ser unha banda sonora de película, serie ou a saber de onde... Entón, a miña cabeza procésaa e queda en bucle pensando como o faría eu se compuxese esta canción. O que si me pasa moito é que, se a idea orixinal non me soa fresca, non me sorprende ou non me emociona, queda totalmente fóra de xogo.
Considérome unha cabeza creativa en constante movemento e non sempre son capaz de transmitir a inspiración en cancións propias; ás veces fágoo cando mesturo ou produzo outros artistas e, se me deixan, intento incorporar algúns elementos de marca propia. No caso das composicións propias adoita suceder cando estou no estudio practicando un pouco coa guitarra: comeza cunha pequena idea ou melodía, vou xuntando ideas, riffs e máis melodías, fago algunha orquestración e, case sen darme de conta, xa teño un tema de sete minutos.
No meu caso é un proceso de brainstorming con bóla de neve que vai arrastrando por onde pasa. É difícil de explicar, pero para que isto me suceda preciso certa tranquilidade e mesmo sentirme aburrido para que todo se canalice de xeito natural e fluído».
Que papel xoga a improvisación no teu proceso creativo? Porque aínda lembramos con moito agarimo a impro que lle dedicaras a GalicianTunes!
Carlos: «No proceso compositivo, cando xa teño o esqueleto dos temas e as seccións diferenciadas, o que fago é crear como anacos do tema onde comezo un proceso de improvisación en bucle. Deste xeito comezo a probar ideas, melodías patróns, ata xerar a composición principal da guitarra solista; así sempre soa fresco e persoal.
Nos directos sempre deixo un espazo nos temas para dar cabida á improvisación, é algo que me encanta, é excitante».
A diferenza da primeira na que contaches con varios colaboradores, na túa segunda referencia, They Live (2019), ti estás detrás de toda a instrumentación: guitarras, batería, baixo, sintes, teclados... Que fixo que colleses ti, e só ti, as rendas?
Carlos: «Precisaba explorar aínda máis o asunto das composicións con instrumentos virtuais, que xa foi algo que fixera en Genesis, pero ao final decanteime por substituír os instrumentos virtuais por músicos experimentados.
Como xa revelara en Genesis que todo o que nos rodea é unha simulación virtual pensei que, na segunda entrega, tiña que seguir este mesmo patrón e virtualizar a miña música tamén. Ademais, os instrumentos virtuais que tiña no meu poder xa eran mellores, o que fixo que tomase este camiño».
O ano pasado, e logo do parón provocado pola COVID-19, publicabas un par de sinxelos soltos: The Legend of the First Tree (2021) e Open Your Mind (2021). Foron compostos e pensados con esa intención ou a pandemia truncou o lanzamento dun traballo máis longo?
Carlos: «Foron pensados coma pezas individuais. Están fóra do universo Genesis e They Live».
En xullo sorprendías con Compilation (2022), un longo que recompila os teus dous EP máis os dous sinxelos que comentabamos anteriormente... e co que volves de cheo ás plataformas dixitais. Por que reunir todas as túas cancións nun mesmo disco? E por que agora?
Carlos: «Por cousas das plataformas dixitais, os dous primeiros EP desapareceron das plataformas porque me caducou o contrato. Pasei algún tempo sen estar nelas, pero cando publiquei estes dous novos temas, pensei que era o momento de xuntar todo nunha compilación e volver poñelos dispoñibles para todo o planeta; desta vez editeinos de xeito permanente para que queden alí por sempre.
Agora xa está todo xuntiño para que cando busques Carlos Arcay non perdas nada!».
Tes algunha data prevista para volver subirte ás táboas? Algún proxecto cara a un futuro próximo?
Carlos: «Pois de momento non teño previsto concertos, ao ser un proxecto virtual e de música para minorías non é que teña moita saída. Sobre os novos proxectos... en canto haxa novidades seredes informados!».
Nestas máis de dúas décadas coa guitarra ás costas, que mellor momento destacarías?
Carlos: «Aquel concerto presentación do meu primeiro EP, Genesis. Foi a miña muller Marité quen me animou a facelo e me axudou moitísimo nos preparativos, tantos loxísticos como persoais. Puxo moitísimo empeño e saíu xenial; foi un éxito completo e moitas amizades, familiares e fans achegáronse ata a presentación para escoitarme ao vivo.
Quedou a sala completamente desbordada e acabei todo o merchandising, mesmo fixemos a performance de Dragon Ball Z! Foi moi memorable, xa que saíu todo moito mellor do que puidera imaxinar».
E peor?
Carlos: «Cando non quedou máis remedio que pasar pola pachanga e a verbena. Algo aprendín... sobre todo aprendín que iso non é para min».
Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendarías? Algún favorito que deberiamos coñecer?
Carlos: «APHONNIC, N.E.O, Visions of Tragedy e tamén bandas que pasaron por Arcay Sound, como Raze e Galyrion».
Se abrísemos a túa conta persoal de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade, 0% Vergoña
Carlos: «Escoitarás boa música sen dúbida, fresca, de calidade; música feita con sinceridade e que é froito de moito traballo. Non é para todos os públicos, desde logo, gustarache ou a odiarás, pero non che deixará indiferente».