Composto por Narci Rodríguez á voz e a guitarra, Ilmarto na batería e Zalo Rodríguez ás teclas e sintes, dA Trío ofrece un neo soul contemporáneo, con composicións propias salpicadas de música brasileira, jazz, funk, hiphop e mesmo electrónica. Dous anos despois do seu debut, aquela viaxe interior que foi Reflexións (2019), o trío lanza agora Inmersión no baleiro cuántico (2021), un convite de seis pezas a mergullarnos nun cuarto de posibilidades onde poderemos atopar o que procuramos ou, mesmo, achar o inesperado.

 

 

 

Narci Rodríguez, Ilmarto e Zalo Rodríguez, voz e guitarra, baterías, e teclas; botando a vista atrás, como comezastes? Por que dA Trío?

Narci Rodríguez: «Todo comezou como unha idea argumentada en varios temas musicais que densificou ao coñecer, nun breve lapso de tempo, a Ilmarto e Pico. Este é o batera que quero que toque estes temas e este é o tipo e o estudio onde quero gravar estes temas.. despois chegou Zalo para pechar perfectamente a formación.

Que ben!, por fin alguén o pregunta…[dA Trío] vén de deciAmperio (unidade de intensidade eléctrica)».

Ilmarto: «O gran Narci Rodríguez creu en min para faser a súa música e chamamos a Zalo Rodríguez. Zalo era o irmán dun filósofo posthumanista chamado Guillermo Rodríguez que tocaba a guitarra con Narci e comigo na Nación Quilombo de García Mc. Deuse a casualidade de que nós os tres eramos dese tan reducido grupo de músicos galegos amantes dese xénero indefinido que tocamos».

Zalo Rodríguez: «Eu aceptei a invitación, que me chegou por compromiso do meu irmán. A verdade é que eu esperaba que me mandasen unhas partituras ben escritas, aprendelas e ir tocar, fóra bromas, pero ao final aquí estamos nunha especie de contrato de multipropiedade deses que xa non se estilan».

 

Música brasileira, jazz, funk, mesturado con hiphop e mesmo electrónica, unha combinación que non se escoita moito por aquí. Como foi evolucionando o voso son ata chegar ata aquí? 

Narci: «De xeito natural, sen pensar en ningún estilo ou etiqueta e sempre buscando a beleza e a orixinalidade. De feito flipo (gratamente, eh!) con esas etiquetas».

Ilmarto: «Pois eu creo que é algo que pasa en case todas as bandas onde hai bo rollo e comunicación en igualdade; cada un varre para casa e ao final todos temos os nosos gustos. Aínda así eu quería faser neosoul… polo que se ve que non o fasemos tan ben como nos din!».

Zalo: «Persoalmente nunca me poño diante da pregunta sobre o estilo, simplemente Narci solta as súas ideas e tentamos construír a partir desa singularidade facendo que do material musical emerxa a súa mellor cara, a mellor versión posible. Sabedes iso que dicía Miguel Ángel (“que nos escuche”) sobre que a escultura xa habita na roca, nós collemos a roca e a imos pasando ata que algún remata de cabeza».

 

 

A aposta parece arriscada… á hora de compoñer, como adoita ser o proceso creativo? Vai primeiro a letra ou os beats? Que papel xoga aquí a improvisación?

Narci: «O proceso nace en min como idea primixenia estable, despois, ao compartilo cos cats comeza a “chapa e pintura” por parte dos tres meténdonos todos en todo.

Cada tema é un planeta diferente, algúns comezan conceptualmente, outros pola letra, outros por unha determinada idea rítmica, melódica ou harmónica; outros comezan e aínda non acabaron, outros comezan acabados… As melodías son impulsivas e improvisadas no parto, “Ilparto”. Case sempre preservo as primeiras ideas compositivas para non perder a esencia; a improvisación no meu proceso creativo é en si o proceso creativo».

Ilmarto: «Hoxe en día todas as propostas musicais son arriscadas; se queres vivir da música, faite profesor.

En canto ao proceso creativo, si que é certo que, aínda que os temas sexan composicións de Narci, tanto Zalo como eu metemos algo de cóbado á hora de darlle forma, senón o patrón se nos sube á chepa coas súas baladas románticas. Despois no estudio cada un fai o que quere, menos Narci, que intenta repetir o que fixo na casa».

Zalo: «Eu tamén intento repetir o que fixen na casa, e se non o consigo levo unha memoria externa cos MIDIS que fixen previamente e chúzollos no disco argumentando algunha escusa plausible. Levo todo o traballo feito de casa, improviso durante horas sobre os materiais que nos manda Narci, e de aí vou sacando as ideas que vexo que máis triunfan no grupo que temos nun servizo de mensaxería instantánea».

 

Estreastes o ano coa publicación de Inmersión no baleiro cuántico (2021), gravado en Pouland Studios polo recoñecido Iago Pico. Como foi a experiencia? Como é traballar xunto a el?

Narci: «Como dicía anteriormente sentimos a Iago como un máis. Non tería gravado Reflexións (2019) se non fose pola caralluda sesión de gravación que catro meses atrás fixeramos con el. A decisión de onde “vomitar” o disco naceu dese entusiasmo; Iago é fundamental no noso concepto sonoro».

Ilmarto: «Iago é amor, bondade e profesionalidade nun só ser. A Iago presenteillo eu ao Narci… é dicir, que o sonidazo que teñen os dous traballos foi ghrasias a min».

Zalo: «Eu como dixen levaba case todo preparado da casa, nunha memoria externa… pero aínda así, tamén gravamos algúns rhodes e uns pianos acústicos, en contra da miña vontade. Non lles gardo rancor, e a verdade que traballar con eles é unha fantasía, ademais de que sempre aprendemos e desfrutamos moito con Iago. Eu son o típico que se pasa horas ao lado da mesa de mesturas e pregunta para que sirve cada un dos botóns… e Iago aguanta impertérrito, como se fose o seu traballo».

 

 

Inmersión no baleiro cuántico… o título é, canto menos, curioso. Que significado hai detrás del?

Narci: «Todo, as músicas, as partes das músicas, a gráfica, os vídeos; o título do disco é todo. En clara e explícita mensaxe percorremos o principio de incerteza cuántica, ou de Heisenberg, para xustificar e apoderar as nosas ideas gráficas, visuais e sonoras».

Ilmarto: «Os títulos dos discos son cousa de Narci, a nós xa non nos preghunta porque sabe o que o toleamos. Tamén é certo que o título deste último traballo está moi, moi ben, eu deime conta cando lle preghuntaron tanto por el nas entrevistas».

Zalo: «A verdade que o dos títulos é a nosa dimensión menos demócrata. Narci é un pouco tirano, pero polo menos é o “noso”tirano. Por outra banda, eu sempre fun un fan da serie de Cosmos de Carl Sagan, por tanto pareceume ben».

Narci: «Na miña defensa teño que dicir que o nome do terceiro disco —non se pode revelar— xurdiu conversando entre os tres… Tirano de Bergerac dinme».

 

Ao fío, lemos na descrición que «xa nada é normal, común, obvio ou superfluo, senón que todo é singular, único, atemporal e por suposto volátil». Era esta unha idea que xa tiñades na cabeza, ou esa falta de normalidade da que falades é a «nova normalidade» na que estamos agora inmersos, provocada pola crise do coronavirus?

Narci: «Non, non, isto vai moitísimo máis alá da sociedade e dos seus padecementos. É persoal, interior e exclusivo a cada oínte».

Ilmarto: «Ao meu parecer ighual que nos títulos, Narci é capaz de materializar en palabras a intención xeral do disco. A min tenme conquistado coas súas verbas».

Zalo: «Pois sintetiza ben a superación dos discursos funcionalistas ou estruturalistas que priman a visión harmónica, ordenada e estática do social; nós somos máis de identidades líquidas que de institucións sólidas. Pero vendo a resposta de Narci parece que isto non ten nada que ver, eu penso nisto cando compoño os teclados, anyway».

 

 

Escoitabamos nunha entrevista que este é o voso disco «máis coral», quedastes satisfeitos con esta forma de traballar? Repetiredes?

Narci: «Inmersión é por suposto un disco con máis camadas vocais e harmonías nas voces, pero iso de “traballo máis coral”… foi unha ida de pinza».

Ilmarto: «Los chicos del coro chámannos…».

Zalo: «Se te fixas ben, eu de feito non toco nin unha soa octava paralela e resolvo todas, todiñas as sétimas descendentemente, por graos conxuntos».

 

Tres temas en galego e dous en inglés, que premisa seguides para a escolla do idioma? Depende da letra, da música?

Narci: «É totalmente aleatorio, non o escollo eu. Os temas veñen co prefixo posto, xa que poucas veces mudei a lingua coa que comezou o proceso compositivo».

Ilmarto: Falar idiomas é o que ten, escribes no idioma que sentes. Tamén é verdade que o inglés é moi agradecido para cadrar a prosodia coa música, é dígovolo eu que non sei inglés».

Zalo: «A variedade idiomática resúltame persoalmente agradecida nos proxectos musicais. Alén da mensaxe e da obvia defensa da lingua galega —que está en perigo— en termos musicais a métrica das palabras, as formas de construír as frases e a sonoridade mesma dos fonemas son diferentes entre os idiomas. Non é o mesmo traballar cun idioma repleto de palabras dunha ou dúas sílabas, como o inglés, que cun idioma máis cheo de esdrúxulas.

Sinto que se pode chegar a entender en termos estritamente sonoros, case como que eu utilice un piano acústico nunha canción e un sintetizador noutro, alén de que a letra poida conter significado que o oínte poida apreciar, ou non. A min encántame o compromiso político das letras de cantautores, dos que na península e en Latinoamérica temos exemplos incribles, pero tamén gustaría da música se fose cantada en linguaxe extraterrestre. Iso vai pasar».

 

 

En que, ou onde, procurou a inspiración dA Trío para estas pezas? Tedes algún referente en particular? Como describiriades musicalmente o disco?

Narci: «A nosa referencia é a perda de referencia, do Norte. Nos nosos procesos creativos tentamos non deixarnos levar polas tendencias, e aínda que nunca o falaramos, e caendo agora na cuestión, nunca falamos de tal disco, ou tal bruto que fixo una movida que non sei que… non. Cando facemos a nosa música é a nosa música, pero si, por suposto temos un montón de música na que coincidimos os tres.

Describiriamos o disco como artesanía, cariño e como música de autor dificilmente clasificable desde o global».

Ilmarto: «Eu no dA Trío limítome a tocar como sei ou do xeito no que sinto a música, polo que a miña referencia á hora de tocar música cos meus compañeiros son eu mesmo. Iso é un arma de dobre fío porque as muiñeiras sónanme ighual que o resto. Coido que, salvando as diferencias, Narci e Zalo fan algo similar adaptando a música a eles mesmos».

Zalo: «Por moito que digan estes, temos moitos referentes en común, só que citalos sempre fastidia porque tes que parar de enumerar nalgún momento e apetece non parar nunca. Vou citar algúns a ver se lle descubro a alguén un filón: Erykah Badhu, José James, Hiatus Kaiyote, Garzón Montano…

Pero eles teñen razón cando din que non falamos disto cando compoñemos, penso que nestes tempos os que nos dedicamos a isto temos unha abordaxe cada vez mais ecléctica, non no sentido da fusión de estilos, senón dunha ausencia total de límites impostos por contextos ou funcións sociais. Non construímos con base en modelos predefinidos, aínda que os podemos usar como recurso esporádico; o único límite é que somos tres, con capacidades limitadas e instrumentos de gama media».

 

“Fatty Groove” é o single presentación, para o que contastes coa colaboración de Pablo Castanho no saxofón e os scratches de DJ Mil. Por que eles e por que neste corte en particular?

Narci: «Quen mellor en Galiza que Castanho para tocar o saxo alto ou DJ Mill para riscar pratos? Se escoitas o tema sen eles dáste conta que o único que se necesita para que funcione é a súa presencia».

Ilmarto: «Totalmente de acordo! Ese tema son eles dous, o resto tocamos os mesmos dous compases durante tres minutos e medio».

Zalo: «Eu de feito toco os mesmos tres acordes durante toda canción, nin o voicing lle cambiei, nin mudei a inversión do acorde, nada. Non é vagancia, realmente a idea do tema era que a instrumental soase como a beat de hiphop noventeiro, onde os samples soan en loop, entran e saen, pero non se modifican. Sobre ese beat é onde Narci e os compañeiros invitados despregan a súa maxia. Penso que era o tema idóneo para deixarlles a eles o protagonismo».

 

 

O álbum vén envolto nunha portada caleidoscópica, co título do dereito e do revés, pero sempre destacando o «ón» de «inmersión». Que agocha o deseño gráfico?

Narci: «Non agocha nada, xustifica; xustifica a música ao igual que a música xustifica a portada».

Ilmarto: «Esa pregunta é como se me preguntas por que lle zosco máis forte á caixa que ao bombo. Pode estar perfectamente xustificado ou pode ser meramente estético, co cal tamén estaría xustificado. A arte é así de ambigua, e eu creo que esta ambigüidade é o seu fin último».

Zalo: Porque estamos on, ben motivados para a vida. Nós ensinámoslle como triunfar a Josef Ajram, Marto foi quen lle dixo que o 11S era un bo momento para mercar accións».

 

Tanto (2019) como Inmersión no baleiro cuántico están dispoñibles en formato físico. Tendo en conta o panorama discográfico e consumo de música actual, que vos empurra a seguir ofrecendo a vosa música en CD?

Narci: «Masoquismo, desinterese e indiferenza polos resultados».

Ilmarto: «Eu creo que seguimos sendo dos poucos románticos ancorados nos tempos de enchente que quedan. Ghustanos poder tocar coas mans o resultado final, e dicir: “se pesa é que é bo”, senón é como se o levara o vento. E iso é o que pasa se non publicas a música en formato físico».

Zalo: «Eu non teño onde reproducir CDs. A verdade que este é un debate que tampouco se tratou democraticamente».

 

 

Entre os vosos dous traballos «só» hai dous ano de diferencia, con nomeamento ao Premios Martín Códax da Música e pandemia mediante, que diferencias ou similitudes diriades que existen entre ambos?

Narci: «Similitudes un montón! Somos os mesmos, mesmo estudio, mesmos instrumentos, mesmo proceso… mesmo os menús do día foron os mesmos! A diferenza principal, aínda que existen outras, é que os tres nos coñecemos moitísimo máis, e que eu non determinei tanto a produción e todos eles tiveron a súa leiriña de creatividade, participación, crítica, opinión e implicación».

Ilmarto: «Totalmente de acordo con Narci. Os menús eran os mesmos, coa diferencia de que, neste seghundo traballo, na sobremesa xa sabiamos de que queriamos cada un o chupito».

Zalo: «Todo isto é verdade, pero este último disco ten moita máis masa sonora, máis excitación de harmónicos, case todos os acordes levan novena, incluso #9. En xeral, é un disco máis plural, máis habermasiano no sentido de que supuxo unha acción comunicativa sen distorsión.

A realidade do novo disco é un resultado consensual dun debate aberto e sen coaccións que se foi fraguando desde o primeiro disco, pero que sinto que vai avanzando e continúa a medrar en cancións aínda inéditas».

 

Xa estamos en 2021, pero a volta aos escenarios de xeito «regular» está a ser complexa aínda con restricións de aforo, máscara, protocolos… Como o estades a levar? Que poderemos esperar dun directo de dA Trío?

Narci: «Qué é tocar en directo? No me acueldo… o directo do dA Trío é o mellor do dA Trío, pero no me acueldo».

Ilmarto: «Eu —e isto non é broma— teño pesadelos con que xa non sei tocar a batería, levántome con ansiedade e suores fríos da impotencia de non poder defender os directos. Real. Tamén é certo que esta apocalipse fixo que me dese conta de que podería vivir sen dar directos a cambio de estar metido en Pouland, fasendo temasos».

Zalo: «Os concertos son un piar fundamental da música sen ningunha dúbida, pero tamén, por sorte, creo que nós desfrutamos igual a composición das cancións e a creación do disco aínda que non o poidamos levar ao directo. Está claro que nos falta algo, pero teño a sensación de que cando nos vexamos novamente, desde o escenario ou no público vendo algunha das bandas marabillosas da nosa terra, vai pasar algo grande; eu polo menos vou soltar un respiro enorme e máis vale que me poñan un micro diante, porque teño moitísimo de que falar.

Podedes esperar o que se espera dun concerto, exactamente o que todas estamos desexando, nada máis nin menos especial que iso. Eu teño que montar unha boa cacharrada entre teclados, sintes e tarxetas de son e apañarme para tocar todo ao mesmo tempo, e Ilmarto ten que estudar para cantar afinadiño os coros. Narci xa se sabe todo!».

 

Na actualidade, que artista o grupo galego nos recomendariades? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Narci: «Varios pero me veñen á testa Nastasia Zürcher, Xiao Berlai, Rafa Fernández, High Paw e Marcos Pin».

Ilmarto: «Centos! Pero, Kum0, J.ODT, Tevra, El Llanto de Un Ciego; indie pop progresivo, rap, metal, e pop rock con tintes latinos respectivamente».

Zalo: «Ui, é que temos moitas cousas! Vou dicir os que eu máis gosto, moi persoalmente: crnds, CALDO, Oïma, Xan Campos Trio, Néboa, Ama Befana…».

 

Se abrísemos as vosas contas persoais de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade – 0% Vergoña.

Narci: «Sinceramente resúltame repulsivo Spotify no seu rol de embaixador da industria e como discoteca».

Ilmarto: «Odio Spotify, e todas as plataformas explotadoras de músicos e artistas que existen, polas mesmas razóns que Narci. Ódioa máis porque son usuario e sinto esa terrible dualidade de “estánme a f*der, pero mira que cantidade de música”. Na miña defensa direi que non pago Spotify, pero está no meu teléfono.

Respondendo á preghunta, podédesvos facer unha idea da diversidade de músicas que escoito cos grupos galegos que recomendei anteriormente».

Zalo: «Sen vergoña: Ariana Grande, MARO, James Blake ou Sevdaliza. Bótolle un ollo a todas as tendencias, todos os temas novos dos concursantes de OT, o beef entre Foyone e El Jincho, o último disco de Bad Bunny… Mantéñome “ao día” aínda que eu veño da música contemporánea académica, vamos, que pouca cousa me pode avergoñar».