Laura LaMontagne (Lugo, 1993) e Pedro Cuntín (Teo, 1995) coñecéronse tras os escenarios e agora, como LaMontagne & PicoAmperio, sóbense a eles. O que comezou «sen un obxectivo concreto, por facer música» converteuse nun fenómeno musical que fusiona a vangarda e a tradición atlántica; unha proposta capaz de establecer pontes coa música e literatura doutrora, traéndoas de volta ao presente a través de sons futuristas e tecnolóxicos.

Logo de percorrer case unha centena de escenarios co seu imaxinario electrónico, LaMontagne & PicoAmperio debutan con Algo Que Sinalar (LaMontagne & PicoAmperio, 2022), un disco concibido como un resumo do aprendido no camiño e, ao mesmo tempo, a proba de volver ao lugar de onde veñen logo dunha loita con eles mesmos.

 

 

Foto © Polaride

 

LaMontagne & PicoAmperio irrompeu no panorama musical en 2019. Como xurdiu o dúo? Cal foi o xermolo deste crossover cun pé no século XIII e outro no XXI?

Laura LaMontagne: « Nós coñecémonos traballando. Eu levaba a parte musical do show de Conde e Pedro estaba no control de luces ese día. Recordo que me dera sensación de confianza e respecto polo que estabamos a facer e, a verdade, é que ao mes seguinte estaba xa tentando conseguir o seu número para ver se me axudaba a min coas luces para outro bolo.

Por fortuna, a cousa derivou en algo máis interesante. Pedro tivo que confesar que non era técnico de luces; era técnico de son, tiña experiencia producindo e era DJ! O das luces... nada máis que cousas da súa capacidade de adaptación e aprendizaxe. Flipas.

Comezamos a mesturar ideas sen un obxectivo concreto, por facer música. Todo xurdía de maneira natural. Para min, que estaba comezando a saber algo do mundo “gravarse na casa”. Ao escoitarme así de profesional ilusionoume moitísimo.

Entre tanto, ofrecéuseme a posibilidade de tocar no Atardecer no Gaiás e propúxenlle a Pedro currar no repertorio. O reto era preparar un bolo de 75 minutos e tiñamos un mes. Cando dixo que si, souben que estaba ante a persoa ideal para propoñerlle formar parte deste universo que tiña entre mans, unindo estas dúas mentes. Así foi como comezamos a traballar».

 

Ningún dos dous erades novos nisto, aínda que a vosa experiencia viña de ámbitos bastante dispares. Que pensades que achegou ao proxecto común a vosa bagaxe previa? Como foi ese desenvolvemento inicial de Laura e Pedro a LaMontagne & PicoAmperio?

Laura: «Laura achegou moito repertorio. Facía as súas cancións e tivera xa experiencias con grupos e en solitario. Ela estaba comezando a usar Ableton e iso uniunos e fixo doado e divertido o traballo.

Engade a súa sensibilidade particular ao que fai; ás letras, melodías, coros, guitarras; e propón producións musicais propias. Algo dos estudos filolóxicos quedoulle, entón hai moitas ideas e recursos que saen dese mundo. Fai moita colección de fotos e vídeos para a parte audiovisual e mólanlle os idiomas. Gústalle o escenario; é un lugar agradable para ela.

Pedro achegou todos os recursos que tiña para levar adiante a produción dos temas: o seu talento como músico, scratcher e técnico. Estruturou todo o show para directo, optimizándoo mesmo para viaxar (por exemplo, mercar os aparatos adecuados para ir con todo o show en equipaxe de man! Incrible). Pouca xente pensa tanto nos detalles. O talento que ten para apertarse o cerebro e facer que todo funcione é incrible.

Por suposto que foi imprescindible a súa formación en son e telecomunicacións. Pero, sen dúbida, a experiencia que traía producindo música de xeito autodidacta con Ableton, para gravar, crear ritmos con instrumentos virtuais, mesturar, etc., nos abriu un mundo de posibilidades.

Sen todo isto, Algo Que Sinalar non sería o que é».

 

Foto © Llum Photography

 

Temos algo de curiosidade polo nome: Laura, ti colliches prestado o apelido artístico do cantautor norteamericano Ray LaMontagne (dun estilo algo afastado ao teu actual), por que? E Pedro, por que PicoAmperio?

Laura: «Sen entrar en detalles, eu escollín ese nome porque naquel momento me representaba moito e, a nivel gráfico, é moi elegante; entón… meu! Eu quería unha firma decente que deixar por aí. Cambiei o nome nas redes e quedou así consolidado. Xa ves, desde os 17 anos máis ou menos ata agora.

PicoAmperio é un xogo de palabras. Cando Pedro estaba a estudar FP precisaba un mail para as clases e escolleu esa combinación de conceptos. Desde ese mesmo mail envioume a primeira canción que fixemos en conxunto e, sinceramente, pareceume un nome artístico con moita forza; fonética e graficamente tiña potencial. Decidimos combinalos así e non raiarnos cun nome de banda».

 

O de empregar a lírica medieval galego-portuguesa con electrónica xa estaba presente no espectáculo “Tabú” (2018) de Laura con Tarabela Creativa. Como xurdiu a idea de mesturalas? Xa como dúo, como evolucionaron eses primeiros temas?

Laura: «Un Día das Letras Galegas, no recital do Medusa, animeime e cantei o primeiro que se me acordou que eu sabía así un pouco de memoria. E cantei “Ondas do Mar de Vigo”. Esa mesma noite, a raíz de cantar esa cantiga, Carmen comentoume que lle gustaría música para un show que estaba a idear. Eu sentinme realmente honrada. Ilusionábame moito.

Cando me encomendou a creación da música, o material que eu tiña era un ordenador, unha loop e moita ilusión. Comecei pois coa de “Ondas” por se saía algo dela (;P), pero despois decantámonos por “Bailemos nos ja todas”;volvín ler o libro de Luz Pozo Garza e así foi como mesturei as dúas cantigas que dan lugar a “Banharemonos”. Lembro a emoción de atopar en YouTube o disco de Xosé Quintas Canella e coñecer a de “Porque no mundo mengou a verdade”. Todo o comecei a facer co que tiña: loop, guitarra, voz, e cousas como un cascabel e moita fe nos textos e no que quería comunicar.

Comecei a integralas nos bolos, pero deume tempo a facelo soa en dúas ocasións; despois xa foi o Gaiás con PicoAmperio. Con Pedro o traballo foi intenso. O tempo que tiñamos eran tres semanas aproximadamente e practicamente non nos coñeciamos... Podía ter sido todo un desastre! Pero conseguimos sacar adiante o repertorio.

Foi moi importante para min que Pedro lle vise valor a todas estas cousas, que o quixese elevar a algo máis profesional. Producimos os temas para ese bolo man a man e logo foron evolucionando. Algúns dos elementos do disco foron ideas para directos que logo decidimos integrar no álbum. Outros, porén, son ideas concibidas no estudio que despois tivemos que encaixar nos directos!».

 

 

Carolina Rubirosa, WÖYZA & The Galicia Messengers ou Xoán Curiel son algúns dos músicos galegos que nos últimos tempos tamén se arriscaron coa «actualización» da lírica medieval. Que credes que ten a lírica galego-portuguesa para que, séculos despois, aínda siga a ser fonte de inspiración de músicos na actualidade?

Laura: «Penso que non é difícil fascinarse coa maxia destes textos, con como chegan a nós e as posibilidades que nos brindan. Non é de estrañar que os artistas arrimemos o ombreiro para que a roda siga a xirar.

Unha tradición literaria que se autoreferencia é moi forte, é sólida e independente. Se o gremio dos músicos bebemos desa literatura, facemos que os textos traspasen fronteiras. Penso que niso estamos moitas artistas de acordo: no valor que supón este traballo de referenciar textos da tradición; é unha fonte de sabedoría compartida».

 

 

 

Fíxose esperar, pero a principios do novembro pasado podiamos, por fin, desfrutar do voso álbum debut, Algo Que Sinalar (LaMontagne & PicoAmperio, 2022), ao completo. Por que agora? Como se foi desenvolvendo dende a idea inicial ata acadar a súa forma definitiva?

Laura: «“Agora” porque senón ía ser “nunca”! Prefiro o adverbio no.1.

Creo que en 2019 a sensación foi “que ninguén nos apure, que imos ao noso ritmo para poder descubrir e coñecernos”. En 2020, o repertorio aínda se estaba a crear: en marzo comezamos a canción “40Tena” e a finais dese ano estabamos a traballar na que sería a primeira canción do disco, “Eu Vexo”. Nese inverno gravamos voces.

En 2021 tivemos moitos concertos e moito traballo que requiría compoñer. Isto quitounos algo de tempo para o disco e un pouco de ánimo. Tivemos algunha tempada de parón respecto á produción pero, como di Drexler, con “tinta y tempo” vaise curando a incerteza; nese momento precisabamos tempo para rematalo.

Cando o tivemos feito, puxemos todos os esforzos para levar a cabo esta autoedición e aquí o temos! “Ves? Ao final, vou”!».

 

Das oito pezas que recolle o longo, algunhas xa volas escoitamos con anterioridade e, co tempo, decatámonos que os temas foron sufrindo progresivas revisións... Cremos lembrar que, ata non hai moito, no voso Bandcamp había unha versión de “Avelaneiras Frolidash” que cualificabades precisamente de provisional. Sodes de darlle moitas voltas aos temas?

Laura: «Démoslle, si! Deixámonos levar quizais por unhas ganas de perfeccionalo todo. Pero houbo un momento no que realmente non estaba a cousa a soar como nos gustaría. Non podiamos conformarnos. Sabiamos que podiamos facelo como nos imaxinabamos. Horas e horas de produción. Horas de edición e dúbidas. O feito de non ter un compromiso cunha discográfica pode implicar liberdade, pero tamén caos e dispersión.

O proceso foi abafador, eu penso, pero tamén ao seu xeito, artisticamente encantador».

 

 

As cantigas foron compostas para ser cantadas e as de amigo teñen esa estrutura paralelística tan marcada; o leixaprén case podería verse como unha sorte de loop verbal... Partides deses versos e bañádelos con sintes, samples, scratches... ata crear un imaxinario electrónico e hip-hopeiro que derruba calquera fronteira temporal imaxinable. Como adoita ser este proceso?

Laura: «Temos diferentes camiños polos que chegamos ás conclusións que sacamos. O máis importante, a base de todo, é saber o que queres comunicar; ter esa urxencia por comunicar. Cando estás no curso de facer unha canción, non hai máis guía que a túa intención comunicativa para tomar decisións sobre cousas como ritmo, texturas, que instrumentos ou plugins usar...

Adaptar as cantigas foi un proceso natural dada a súa estrutura e grazas ás referencias das que me servín. Esa relación dos recursos poéticos de repetición cos loops a verdade é que a min me fascinou; xa mo dixera Marcos Gendre cando estaba comezando: isto é o loop atlántico!».

 

Foto © Trece Amarillo

 

“Banharemonos nas ondas” (sobre cantiga de Martín Códax) foi elixida como adianto do disco acompañada dun videoclip producido por vós mesmos e dirixido por Alba Domínguez. Por que escoller este tema como carta de presentación? Como lembrades a gravación do vídeo?

Laura: «“Banharemonos” dábanos sensación de liberdade, unha perspectiva de renovación e de aire fresco; apostamos por esta canción pola súa enerxía e vitalidade.

Escollemos a Alba polo traballo que fixo en “Todo o que che din”; gustoume moito ese toque onírico e o tema encaixáballe. Fixemos moito traballo entre todos de produción e loxística para que todo se puidese encaixar en tres días oficiais de rodaxe. Por exemplo: localizar, as dietas, a preparación do espazo, a roupa, as cámaras e lentes, materiais de arte, material de iluminación, máquina de fume de chan, panos enormes de escenario... de todo!

A parte debaixo da auga foi un reto, tanto para nós como para Alba. A noite que rodamos nesa piscina, logo de montar os focos e ter todo listo para mergullarnos e gravar, comezou unha tormenta eléctrica que metía medo! Aquilo non paraba e xa estabamos coa idea de que nos tiñamos que render. Porén, houbo un momento de tregua e estabamos a finalizar esas escenas de madrugada!».

 

 

Vista desde a perspectiva actual e nun tempo de posverdade, “Porque No Mundo” (baseada nunha cantiga de Airas Nunes) resulta especialmente significativa, non? As cantigas foron escritas hai máis de 700 anos, canto de actualidade pensades que conservan estes textos?

Laura: «É moi significativa, sen dúbida. A sensación de que todo o que te rodea pode ser simplemente falso é un abafo, e penso que xera falta de interese pola realidade. Eu ás veces sinto iso, e a rabia que xera está presente na música dese tema.

As cantigas teñen actualidade porque as escribiron os humanos, entón sempre vai haber algo que intentar saber de nós a través do pasado; un sarcófago, unha cantiga, un monumento... Se pensas así, automaticamente todo se traslada ao presente. Eu escollín textos nos que non hai referencias explícitas a personaxes concretos para que me resultase máis doado captar esa universalidade».

 

Este tema viña presentado cun videoclip, producido por Trece Amarillo, que convida ao espectador a experimentar unha especie de road movie distópica... Como xurdiu a idea tras o vídeo?

Laura: «A idea xurdiu gravando os coros da segunda estrofa, a que describe como entra a voz protagonista nun mosteiro e alí lle din que siga buscando. Eu penso que foi por repetir tanto esa estrofa que comecei a visualizar a escena e acabei pensando que era como un videoxogo: camiñas, chegas xunto a unha personaxe que che di “non, aquí non está o que buscas”, e che aconsella como seguir o teu camiño. Toda a idea da estética distópica, o de Pedro como “monxe”, foi xurdindo neste momento.

A Trece Amarillo moloulles moito a idea, e puxéronme ante o reto de montar a cabalo e de caer dos ceos! Pedro contactou con Mari Costuritas para facer o vestiario; flipamos co seu traballo.

Buscamos localizacións, reunimos amizades e conseguimos gravar no entreteito dunha capela barroca en Compostela. Cortei cirios ata máis non poder, gravamos escenas de son pregravado cun libro do século XVII na man; ao rematar a rodaxe na Quintana, un home sen rumbo aproximouse e preguntounos se debía seguir ou non o Camiño porque Deus non lle contestaba... ben, moita maxia!».

 

 

Cando os temas parten doutros textos máis propiamente literarios, e máis recentes (Xela Arias, Rosalía de Castro...), afrontádelos doutro xeito?

Laura: «Con Xela descubrimos un mundo marabilloso. Eu quería integrar un pouco todo o que me gustase dos poemas e facer unha especie de composición de fragmentos, unha colaxe. A música que creamos tentamos que fose fiel á intensidade dos versos e ao seu significado. O modo diferente de aproximarse ao texto foi, en xeral, primeiro unha lectura rápida moi intuitiva —iso si, co lapis na man e marcando todo—; e unha segunda lectura, xa sacando ideas melódicas sobre o que seleccionara intuitivamente, mesturando a música, e volvendo ao texto a escoller e adaptar todo ás melodías.

No caso de Rosalía, a lectura comezou máis sisuda e analítica. Recorrín ao seguinte para deixarme levar un pouco máis: lía os poemas escoitando IC3PEAK, imaxinando que os poemas eran as traducións das letras (no parque de noite hai moitos corvos que poden axudar neste exercicio). Así si que comprendía o que estaba a ler. A verdade é que moitas encaixaban, e foi así como conectei cos poemas para comezar a traballalos».

 

Foto © Polaride

 

De trobadores a poetas, cunha diferencia de séculos entre eles, como foi a selección do repertorio para o disco?

Laura: «O disco é unha colección destes primeiros anos da nosa historia. Queriamos reunir as cantigas porque son o piar sobre o que comezamos a construír, e tamén engadir temas con letras propias como “Eu Vexo”, un tema que deixa aberta a porta a un modo máis íntimo de compoñer».

 

Arriscádevos coa famosa “Senhora do Almortão”, tema popular portugués que José Afonso converteu en clásico e que conta con versións tan destacadas como as de Dulce Pontes e Teresa Salgueiro, entre outras moitas. Tendo estes referentes, tomástela como un reto?

Laura: «Un pouco si. Bebemos directamente da versión de Teresa Salgueiro e engadimos un toque sinistro e misterioso para que despois estoupe en ritmo e rotundidade.

Forma parte tamén da nosa historia porque era unha das cancións que estaba a traballar cando nos coñecemos e nos gustou conservala. Foi a primeira que mesturamos e o resultado gustounos moito. A verdade é que esa foi coa que menos dubidamos no proceso».

 

 

“Pola Costa Vella” é unha canción que lle cantou Luz Fandiño a Laura na súa casa e que despois a fixestes propia. De que xeito? Que significa para ti, Laura?

Laura: «Comecei facendo a música dese tema a finais do verán de 2018. A idea da letra veu un pouco despois. Ese outono quedara un día con Luz e pasamos a tarde falando e recitando poemas; ela cantoume varias cancións e eu pedinlle permiso para gravala porque quería poder volver escoitar iso tan fermoso. Eu sentín esa letra como unha sabedoría que debía conservar.

Pouco despois, reescoitando a gravación, decidín probala nesa base que tiña (que é a da primeira parte) e meter unha reflexión propia no medio, repousar nela a miña historia. O “caos” sonoro que hai cara ao final do tema foi moi divertido de crear; quería reflectir esa rabia e confusión que xera a soidade».

 

Foto © Llum Photography

 

Pechades o disco como o abrides, cun tema que mestura dúas linguas, no caso de “40Tena”, versos en inglés cunha cantiga de Afonso X. O primeiro fala da procura da identidade e este último de agradecemento á vida. É a liña que separa eses dous puntos a que vertebra o álbum?

Laura: «A primeira canción cuxo lugar no disco tiñamos claro foi a última, “40Tena”. Penso que comezar así polo final estableceu que a primeira fose “Eu Vexo”. En certo sentido, como dis, contéstanse unha á outra e enmarcan o que foi este disco; o momento do que vén.

Iso é o que sinto eu despois de todo este proceso».

 

 

Uns días antes das súa publicación diciades que o disco pechaba un capítulo... algo paradoxal sendo o primeiro, non?

Laura: «Este disco resume unha historia e consolida un camiño. Pecha un capítulo de dúbidas e inseguridades que aquí está plasmado. Gustounos a idea de abrir o disco con ese tema que deixa una porta aberta ao futuro, ás composicións propias, a explorar a intimidade doutro xeito. Podiamos dicir que de-termina o que fomos [risos]».

 

Dicides que o Algo Que Sinalar é como un álbum de fotos, como un xeito de fixar o que levades facendo estes últimos anos. Se cadra é un pouco prematuro pero, por onde irá agora a música de LaMontagne & PicoAmperio?

Laura: «Temos ganas de sacar cancións nas que estivemos a traballar paralelamente ao disco que reflicten unha narrativa máis íntima. Estamos a traballar nun tema en inglés que fixemos o ano pasado; fala dunha serpe… 🐍».

 

En 2020 fostes galardoados co Premio Martín Códax da Música na categoría de Músicas Urbanas. O de gañar un Martín Códax con versos de Martín Códax xa é ben curioso, non? Que significou para vós este recoñecemento, que non foi o único, sendo, ademais, ao principio da vosa traxectoria musical?

Laura: «Tiñamos bastante dúbida de en que categoría debiamos presentar esta idea, porque era un estilo que non sabiamos definir moi ben, pero todo foi para diante.

Cando fomos á entrega só podía entrar un de nós dada a situación coa COVID, entón fun eu soa e Pedro o estaba a ver en directo no móbil. Foi emocionante ver o esforzo de todos nun momento de tanta incerteza para o sector. Eu pasei moitos nervios cando recibín o premio; sentinme moi orgullosa; quería saír xa e levarlle o premio a Pedro!

Como proxecto deunos moita seguridade, fíxonos sentir o cariño de xente que leva tantos anos traballando. Realmente foi moi especial».

 

Foto © Llum Photography

 

Tanto o disco como vós vides apoiados por PlayPlan; como está a ser a experiencia xunto a eles?

Laura: «Estivemos a tocar en escenarios con moita presencia. Iso foi moi importante para nós. Deunos moito pulo poder ter a oportunidade de tocar en escenarios como o do Albariño ou Castrelos e chegar á xente dese xeito.

Nós con eles temos moito do que aprender. Hai traballo por diante. Para nós este ano foi intenso, pero déronnos o apoio e confianza necesarios para saír adiante con Algo Que Sinalar, estruturar a saída dos singles e do disco, e estar movéndoo polo mundo 😛».

 

O voso loop atlántico escoitouse en ciclos musicais (MUBEA, o MMVV ou a Monkey Week), festivais (Cantos na Maré, Sinsal, Revenidas)... e en Castrelos (Vigo) ante 40.000 persoas. Como lembrades a experiencia? Que destacariades dos dous extremos, de tocar en escenarios máis íntimos a facelo ante maiores audiencias?

Laura: «Aquilo foi impresionante! A xente estaba tan animada, o ambiente era dunha enerxía que traspasaba o corpo. Foi impactante. Isto é o que destacaría, o que me fai tremer aínda agora vendo as fotos, a cantidade de xente sorrindo á vez.

Nos concertos íntimos o tempo corre diferente. Hai máis oportunidade de falar e de saber as impresións que discorreron por aí; saber o que se xera nas persoas coa música é aínda sorprendente para min. Esa é a dificultade destes concertos: a exposición é máis intensa».

 

 

As actuacións de Laura en solitario tiñan algo de performativo. Con todo, as actuacións de LaMontagne & PicoAmperio ao principio tiñan unha posta en escena bastante sinxela, espida. Como son agora as actuacións ao vivo? Que plans tedes en canto a escenografía?

Laura: «Durante moito tempo veunos acompañando a imaxe, proxeccións de pequenos vídeos, momentos e texturas, coa palabra como centro; seguiremos a mudar e a incorporar temas novos. En canto á escena, polo de agora temos ganas de xogar coa luz».

 

Foto © Llum Photography

 

Este sábado 11 de marzo, a vosa xira ʻAlgo Que Sinalarʼ lévavos á Mardi Gras (A Coruña). Como está a ser a acollida do disco ao vivo?

Laura: «Siii! Temos moitas ganas de levar o disco á Coruña. Está a ter boa acollida. A xente que nos coñece dános un feedback moi positivo sobre como fomos medrando as cancións e sobre os temas que non están aínda editados; o traballo audiovisual tamén gustou moito. A verdade é que estamos moi agradecidos por todo isto.

Quedan moitos lugares aos que levar Algo Que Sinalar, tanto aquí en Galicia como fóra. A seguinte parada será en Donostia, despois andaremos por Santiago, Bueu, Pontevedra...».

 

Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendariades? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Laura: «Difícil escolla! Interésame moito o que fan Ugía Pedreira, Catuxa Salom e Lontreira, por exemplo».

 

Se abrísemos as vosas contas persoais de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade, 0% Vergoña

Laura: «Agora mesmo unha mestura de temas soltos, cada un dun estilo. Entón podes estar escoitando a Tove Lo e que o seguinte sexa Silvio Rodríguez, pasando por Avril Lavigne ou Gnarls Barkley, Mercedes Peón ou Nicki Minaj; Nirvana está moito e Jorge Drexler. Janis Joplin e algunha de Superchick, por exemplo. Quen sabe, supoño que nos pasa a todos, fas colección segundo te vas acordando e vas mudando gustos... O caldo que sae é bastante extravagante!».