Roi Fernández (Le Roi) e Martiño Suárez (Martin Wu) compartiron táboas en The Homens, formación power pop con ecos sixties, garage e post punk, e logo dunha «parada técnica», deciden conformar Grampoder. Nos seus máis de dez anos de traxectoria, o dúo compostelán pasou de facer un son próximo ao folk americano, coa guitarra acústica como protagonista, a un que tira polo indie rock alternativo, contundente e amplificado. O que manteñen desde os seus inicios é o seu formato, «seguimos cabendo nunha C15», e o seu lineup de voz-guitarra-batería.

Grampoder fai gala desa estrutura minimalista como nunca antes no seu último lanzamento, Amuleto (2024), un disco que, musicalmente, é fiel aos seus directos e, conceptualmente, segue o fío condutor do seu anterior traballo: «o paso do tempo».

 

Foto © Aigi Boga

 

Vellos coñecidos da escena galega, Roi Fernández (Le Roi; percusión, baixo) e Martiño Suárez (Martin Wu; voz, guitarras) conformades Grampoder, dúo compostelán de «rock portátil» con máis dunha década de traxectoria. Cal foi o xermolo deste proxecto?

Martin Wu: «O grupo naceu en 2011 con vocación de termos un formato máis fácil de mover en diferentes espazos, escenarios máis pequenos, lugares un pouco diferentes... Naquela primeira época tirabamos máis da guitarra acústica e dun son máis próximo ao folk americano. Logo tivemos unha pausa de varios anos e volvemos contra 2021 con outro concepto outra vez máis próximo ao rock, con guitarras amplificadas e un son máis contundente».

 

Compartistes filas en The Homens, formación de power pop xa desaparecida e «un dos grupos máis prometedores da escena galega de mediados dos 2000». Por que a despedida? Queda algo, musical ou non, daqueles «homens» en Grampoder?

Martin: «Grampoder non deixa de ser unha continuación do traballo que faciamos en The Homens, con outros elementos. En 2011 o noso batería, Xocas López, marchou traballar fóra, e con iso quedou parado o grupo, aínda que fixemos algún comeback en anos posteriores. Evidentemente, Roi e máis eu levamos facendo música xuntos desde hai vinte anos, e iso nótase na música que facemos e na forma de funcionar».

 

Por que Grampoder? Algo que ver con Xesús do Gran Poder ou...?

Martin: «É un nome moi sonoro que te remite á relixión, si... Imaxino que o escollemos simplemente porque soa ben e pode definir a nosa vontade de facer cancións que che “peguen” fondo [risos]».

 

Podemos atoparvos (e escoitarvos!), baixo as etiquetas de pop rock, folk americano, música alternativa e mesmo acústica. Escapando delas, como describiriades a vosa música?

Martin: «Como dicía, no primeiro disco tirabamos máis do formato acústico, do folk americano e mesmo algo da música brasileira. Agora mesmo estamos noutro punto máis duro e máis escuro; facemos cancións máis esquemáticas e o tema das letras non adoita ser moi agradable, que lle vamos facer.

No último disco, Amuleto, penso que as referencias máis evidentes son as da dark wave dos oitenta e certo indie un pouco minimalista dos noventa».

 

Pasando de estilos a influencias, quen diriades que ten, ou tivo, un particular impacto na música de Grampoder? E a nivel individual?

Martin: «Todo o que levamos escoitado estes anos. A min o que me marcou realmente foi a escena hardcore galega dos noventa. Pegóuseme moito daquela música, pero sobre todo da forma de facer as cousas; sempre por un mesmo, sen esperar nada a cambio e confiando sempre nas forzas propias e nas doutros grupos amigos».

 

 

 

Golf Whiskey (Discos da Máquina, 2013) é o voso primeiro álbum, un longo de doce temas nos que o pop-rock-folk se tingue, ás veces, de melodías tropicais e acústicas e no que sentabades as bases do proxecto. Neste primeiro traballo semella haber unha vontade de redución ao mínimo imprescindible, moito máis notable, se cadra, que nos que viñeron despois. É así?

Martin: «Si, era un pouco o que contaba antes. A vocación nos inicios de Grampoder era poder tocar nun museo ou no salón dunha casa, adaptándonos ao espazo. Agora somos máis difíciles de mover —a batería segue sen levar bombo, pero eu conecto dous amplificadores enormes— pero tampouco moito. Seguimos cabendo nunha C15».

 

 

Por certo, por que Golf Whiskey, ou «GW» no alfabeto radiofónico?

Martin: «Segundo temos entendido, é o sinal que se emitía cando un mariñeiro caía ao mar desde un barco. Así que o fixemos noso como metáfora das vidas que levamos hoxe en día, que parece que andamos seguido coa auga ao pescozo e movidos por correntes que non entendemos nin sabemos parar».

 

 

 

Un par de anos despois do voso debut, publicastes Tigerland (Discos da Máquina, 2015), un sinxelo de dous cortes onde tamén escoitamos teclados da man de Cristovo Patiño. Como xurdiron este par de cancións? Foron pensadas para saír así, tipo single coa súa cara A e a B, ou concibidas para medrar... nun longo que nunca chegou?

Martin: «Realmente apareceron cando decidimos facer unha pausa. Estabamos un pouco cansos de tocar, ensaiar, rompernos a cabeza e que a repercusión fose mínima, así que tiñamos esas dúas cancións gravadas e sacámolas só na rede como punto e á parte.

Felizmente, ao cabo duns anos acabamos de comprender que a nosa irrelevancia como grupo é en parte unha bendición, porque nos permite facer o que nos saia das narices, e o caso é que nós nos sintamos a gusto co resultado».

 

«Tigerland», que é ademais o nome dun campo de adestramento estadounidense que dá título a unha película, tamén aparece en “Sísifos de tres perras”, corte incluído no voso segundo longo do que falaremos máis adiante. Ese lugar é unha especie de metáfora sobre a propia existencia?

Martin: «[Risos] É unha metáfora barata, si; dun país que non lle importa a ninguén, nin aos seus habitantes nin aos extraterrestres, que nunca porían un pé aquí porque se aburrirían».

 

 

 

 

Hai un par de anos lanzabades PM (2022), un disco que chegaba sete anos despois do anterior; deixando a un lado os dous de parón pandémico... Por que a demora?

Martin: «Entre o primeiro e o segundo disco tivemos un parón bastante prolongado para desconectar da música, no meu caso, e facer outras cousas, no de Roi, que tocou e gravou con Malraio.

Simplemente acabou por chegar o momento no que as ganas de facer música se impuxeron; no fondo, levamos facendo isto desde adolescentes e presta bastante».

 

«PM é todo o que ocorre a partir da metade da xornada, cando comeza a facerse de noite e a inercia do día se fai cada vez máis difícil de corrixir». Pero canto ocorre como para que lle dediquedes un disco?

Martin: «Pois a min ocúpame moito tempo na cabeza, seguramente demasiado, pensar en que a partir de certa idade os anos hai que empezar a contalos para atrás; que xa non vas poder facer tantas cousas que soñaches e que cada vez é máis difícil amañarse no medio de todas as comenencias, relacións, obrigas, ocupacións e merdas que vas adquirindo co paso do tempo. Diso van as cancións dese disco e, en parte, as do seguinte».

 

 

 

 

Estades a presentar o voso novo traballo discográfico, Amuleto (2024), publicado a finais de abril. Lemos que a temática deste álbum ten continuidade coa do anterior, cal é e de que xeito trasladades este fío condutor ás cancións que compoñen o longo?

Martin: «Un pouco o que che dicía na resposta anterior: o paso do tempo, que dá moito medo porque (na miña opinión) cando máis vello te fas peor persoa te volves e máis difíciles se fan as cousas. En PM era o eixo do disco, e en Amuleto segue a ter moito peso».

 

A loita pola existencia ou a memoria parecen algunhas das constantes do disco; pero en que, ou quen, están inspiradas as cancións deste disco?

Martin: «En nós! Ás veces pasámonos un pouco de autorretrato. Ata eu me canso un pouco do personaxe [risos]. Pero se non falamos de nós, de que podemos falar?».

 

 

Amuleto reforza esa lineup de voz-guitarra-batería que levades defendendo desde os vosos inicios. De que xeito medran os temas sobre esta estrutura minimalista? Como é o proceso creativo?

Martin: «Somos un grupo moi orgánico e moi produtivo, a verdade; imaxino que son as cousas de levar tanto tempo tocando xuntos. As cancións compóñense no local, un fronte ao outro, e pouco máis. Temos a vantaxe de coñecérmonos moi ben e de sabermos que cousas sabemos facer e que cousas non; que cousas nos gustan e cales non. Non lles damos demasiadas voltas ás composicións... de momento! Igual para o próximo pensamos noutra cousa, o caso é non aburrirnos».

 

O segundo sinxelo de Amuleto foi “4AM: penso en ti”, que describides como «epopea working class» acompañada dun videoclip rodado en Doniños (Ferrol). Resúltanos curioso como, a diferencia do álbum anterior, centrado no PM, esta canción «nace» de madrugada. Como lembrades a súa composición?

Martin: «Bueno, as catro da mañá están na fronteira de seren moi cedo ou moi tarde [risos]...

A verdade é que o riff fixémolo despois de comprar un pedal de delay alucinante que soa como os grupos de post punk dos oitenta que tanto nos gustan. E a letra fala de cousas, de persoas, que se che meten na cabeza e non che deixan nin durmir».

 

 

Neste longo hai unha colaboración moi especial... e familiar; escoitamos a Tomás Cheda, fillo de Martiño, quen toca o saxo en Amuleto. Como foi a experiencia?

Martin: «Fantástica. Xa tocou para o disco anterior. É un gran saxofonista, e agradecémoslle que se preste a gravar (e ás veces tocar en directo) cun par de vellos que lle piden unhas cousas moi sinxelas para o que el sabe facer. Dálle ás cancións un aire que nos recorda aos Morphine e encántanos».

 

Pecha o disco unha versión de “Sueño con serpientes”, orixinal do cantautor cubano Silvio Rodríguez. Por que revisar esta peza en concreto?

Martin: «Hai uns meses gravamos tamén unha versión de ‘O lobo’, de Fuxan os Ventos, un pouco coa mesma intención. Queriamos facer unha especie de homenaxe a unha xeración, —a dos nosos pais— á que sempre miramos un pouco por enriba do ombreiro ata que nos demos de conta de que nos daban mil voltas en case todo.

Pelexaron polo seu, saíron en moitos casos dunhas condicións de vida reguleiras, pagáronnos a carreira e, en moitos casos, seguen enchéndonos o carro do Alcampo para axudarnos a chegar a fin de mes. E musicalmente tamén nos daban mil voltas. Silvio ou os Fuxan os Ventos son exemplos dunha música boísima, cunhas letras elevadísimas, pero que estaba en todos os Seat 127 da contorna porque tamén era popular. Escoitábaos todo o mundo. Logo a nosa xeración foi caendo máis en mirarse o embigo e a de agora en alardear de xoias e Maseratis...».

 

 

Ademais de estar dispoñible en Spotify, Amuleto tamén se pode escoitar nunha tirada limitada a 100 unidades de vinilo 12” de 180 gr. Nun momento onde todo é dixital, por que seguir apostando (tamén) polo formato físico?

Le Roi: «Por romanticismo e porque é o que fixemos sempre; cando te chama a atención un grupo cómpraslle o disco e escóitalo. O formato físico —o vinilo especialmente— obrígache a parar e dedicarlle tempo e atención a algo, é un momento de intimidade bonito, reflexivo.

O formato dixital tende a xerar distracción, hai demasiadas opcións de interacción cos dispositivos e a oferta de acceso a un catálogo musical inabarcable acaba xerando unha sensación de que sempre te estás perdendo algo, o FOMO infinito. O outro é menos frustrante e os discos que non che gustan sempre os podes regalar e darlles unha segunda oportunidade».

Unha casa en chamas é protagonista da portada de Amuleto, obra de Roi, deseñador gráfico de profesión. Como foi o desenvolvemento da parte gráfica do disco?

Le Roi: «Eu traballo en base á intuición. Neste caso, estando implicado na creación das pezas musicais, é máis complicado o achegamento porque hai unha vinculación emocional.

Intento reducir todo a conceptos sinxelos. En PM traballei coas ideas de desesperación e derrota absoluta: hai un cervo asomándose a un abismo e, superposto, hai un mapa da liña Maginot, símbolo da derrota da vella Europa fronte ao fascismo. Para Amuleto seguín nesta deriva temática decadente, en plan: “canto tempo lle queda a algo que arde?”. Sempre bo rollo, vaia.

Logo, como os deseñadores somos uns inconsecuentes (polo menos eu, pero sei que hai máis), lin uns versos de Paul B. Preciado en Dysphoria Mundi e xa fixen miña a idea para aplicala ao concepto do disco. Copio e pego: “Tú que destruyes el mundo y lo reemplazas por mercancía, / ten piedad de nosotros. / Tú que inventas nuestro deseo y lo quemas / mientras consumimos la imagen de ese fuego, / ten piedad de nosotros”.

Todo este nihilismo vainos vir moi ben cando deamos o salto ao reguetón ;)».

 

Foto © Aigi Boga

 

Once anos separan o voso primeiro traballo deste último, que destacariades entre ambos? Botando a vista atrás, cambiariades algo daquel debut?

Martin: «A min ségueme gustando moito aquel disco e boto de menos tocar esas cancións. Agora non podemos porque o formato é totalmente distinto e, en directo, eu penso que perdura unha ou dúas delas. Pero seguro que volvemos sobre elas e sobre ese formato, cando nos volva dar a vea máis hippy».

 

«Grampoder somos un grupo que vén do underground e seguimos no underground», diciades, como vedes vós o underground galego actual? E a escena local compostelá?

Martin: «Nós saímos do underground do punk e do garage e aí seguimos. Por sorte ou por desgraza, non nos sorprenden xa moitas cousas, nin para ben nin para mal. En Santiago, coma sempre, hai moita creatividade; grupos moi diversos, algúns con certa repercusión e outros, coma nós, que seguen por debaixo do radar.

O que me gusta da escena galega é que agora hai xente que fai música en galego sen ningún complexo e conseguen que os escoiten non só en Galicia, senón no resto do estado. Isto é unha novidade enorme».

 

 

Amuleto foi presentado na Sónar de Santiago a principios do mes de maio nun concerto onde tamén estivo Tomás Cheda como convidado. Como foi a súa acollida? Cando poderemos vervos de novo sobre as táboas?

Martin: «Pois a realidade é que o dos concertos está bastante parado na actualidade. Non sei se é que os grandes festivais absorberon toda a actividade, pero cada vez se programa menos e con menos risco nas salas.

O directo da Sónar estivo moi ben, a sala estaba chea e ninguén se mancou no proceso, así que só nos queda agradecerlle á nosa xente que siga saíndo da casa para vir escoitarnos».

 

Mantedes o minimalismo no escenario, disque o voso set cabe nun Seat Ibiza, pero como describiriades os directos de Grampoder? Que pode agardar o público dun concerto voso?

Martin: «Son directos moi físicos. Acabamos bastante feitos cisco... En directo somos bastante intensos e tocamos a bastante volume (así están os nosos oídos). Eu sinto moito respecto pola xente, por pouca que sexa, que pagou entrada por vir vernos, así que procuramos dalo todo».

 

Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendariades? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Martin: «Grande Amore paréceme unha marabilla, ninguén escribe coma el hoxe en día. Familia Caamagno tamén, teñen o mellor directo de Galicia sen dúbida. Os nosos compañeiros Trikornio fan a música máis orixinal que hai hoxe no ámbito do punk».

 

Se abrísemos as vosas contas persoais de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade, 0% Vergoña

Martin: «Pois vou abrir o YouTube Music, que é o que uso... e dígoche. Os últimos que me aparecen son R.E.M., os B-52, The Cure, Blur. Ricci e Povere, Bikini Kill, Perales, Creedence Clearwater Revival ou Righeira. Un bo remexido, nada actual, que che parece?».

Le Roi: «Estou abrindo e sáenme: Libertines, Bodega, Kurt Vile, Courtney Barnett, PJ Harvey, Anohni, Dry Cleaning, Sonic Youth, Father John Misty, Weyes Blood, recompilatorios de Flor de Pasión e Deerhunter».