MAREM LADSON: «TEMOS QUE REIVINDICAR O NOSO PAPEL, NON SÓ COMO CANTANTES, SENÓN COMO MÚSICAS, COMPOSITORAS, PRODUTORAS»
Non lembra cal foi o seu primeiro contacto coa música porque «sempre foi algo que levaba dentro, foi saíndo de maneira natural. Sempre sentín moita curiosidade pola música en xeral, por descubrir artistas e entender a música dun xeito máis profundo». Ela, Marem Ladson, tocou as cordas da súa guitarra por vez primeira aos nove anos. A súa primeira canción? Compúxoa en sexto de primaria, un tema sobre o bullying. Nada en Ourense con ascendencia norteamericana, Ladson creceu «escoitando música moi diversa, en parte polos CDs que a miña nai tiña na casa e pola música que escoitábamos no coche», entre R&B e Bob Dylan ata que descubriu a súa paixón polo pop-folk de autor, se cadra a través de Internet, rede que afirma «foi un factor determinante para min, para poder entender a música e os discos dunha maneira más libre»; deste xeito, aos poucos, os acordes da guitarra comezaron envolvela.
Con estes inicios non é de estrañar que, aos 19 anos, Marem Ladson publicase o seu primeiro sinxelo All My Storms (Mont Ventoux, 2017), o debut dunha carreira, daquela incipiente, que enlazaba coa súa etapa de adolescente, que levou o seu intimismo, guitarra e voz desde o escenario do Café & Pop Torgal do seu Ourense natal ás táboas do Monkey Week ou do DCode Festival, festival no que participou logo de gañar o concurso de bandas emerxentes. Ladson compuxo ‘All My Storms’ en Houston (EE.UU.) cando tiña 15 anos; o tema, que canta a un amor non correspondido, viña acompañado dun videoclip rodado en Ourense, principalmente na canteira de Cartelle, con Nico P. Pampín na dirección e Marcos Ivazpi na dirección artística.
Marem Ladson foi desenvolvendo un conxunto de cancións con ecos pop-folk e influencias de artistas como Laura Marling, Fiona Apple, Regina Spektor ou Alondra Bentley da que, tempo despois, foi teloneira. Cunha facilidade abraiante para compoñer, a profundidade das súas letras e a súa capacidade de interpretación, Ladson axiña se convertía nunha das promesas musicais do panorama nacional. Esa «promesa» facíase realidade en Marem Ladson (Mont Ventoux, 2018), o seu álbum debut, un LP de once cancións revoltosas, ambiciosas e especiais. «Non é un disco normal», así, rotundamente, era descrito este álbum que chegaba cumprindo todas as expectativas que previamente creara aquel ‘All My Storms’; a cantautora defende a súa «normalidade»: «para min foi un proceso bastante normal, no sentido de [que] fixen o disco que levaba dentro de min moito tempo; foi un disco maduro e cun son meditado, algo que quizais foi sorprendente para o público». Gravado en El Invernadero (Madrid) por Brian Hunt e Juan Diego Gosálvez, Marem Ladson recoge 11 pezas sobre experiencias familiares, decepcións e, sobre todo, de descubrimento persoal; cortes intimistas que bailan entre pop colorido e folk clásico nunha proposta musical que deixa pildorazos como os valses de ‘My Corazón’ e ‘For and About’ ou o soul de ‘Born’.
Inquedo, ambicioso, especial; o seu diario non se le, escóitase. Marem Ladson regalábanos clásicos instantáneos como ‘Everything I’ve Ever Lost (Is Coming Back)’, pezas que xa auguraban un camiño creativo apaixonante, ‘Coming Home’ ou ‘Losing Control’, que Ladson levou ás táboas do 17º Ribeira Sacra, FIB, Festival Sinsal SON Estrella Galicia, Festival Noroeste ou O Son do Camiño, entre outros, durante a tempada festivaleira de 2018 e 2019. Riffs intensos e melodías infecciosas tinguen ‘Shades of Blue’, unha mirada introspectiva a súa vida actual onde a artista e compositora experimenta o seu lado máis rockeiro, quebrando clixés do amor romántico. O clip, cargado de tons azulados asinado por California Videos, soborda arbores e mázas prohibidos, símbolos que representan a contradición entre o que un quere e o que precisa.
Hai case un ano, o 25 de abril de 2019, Marem Ladson lanzaba ‘Nothing Really Matters’, un single-clip adianto do que sería o seu vindeiro traballo de estudio; tema onde a súa voz e forma transfórmase nunha melodía nova e cargada de ritmo, cunha letra que mesturaba, por vez primeira, o inglés e o castelán, dúas linguas que, confesa, «flúen de maneira moi distinta, a sonoridade é totalmente diferente; é moi refrescante cambiar de lingua, abriume a mente en moitos aspectos». A evolución da cantautora quedaba patente no videoclip, dirixido por Nico Pampín e coa propia Marem como directora creativa e estilista, amosando unha artista que vai consolidando a súa carreira, creando un estilo máis ambicioso e contemporáneo sen perder por iso a súa autenticidade.
«Estou nerviosa e emocionada, pero sobre todo agradecida de poder compartir a miña música con vós e desexando que o escoitedes». Deste xeito anticipaba Marem Ladson o lanzamento de Azul (Mont Ventoux, 2020) a primeira semana de marzo. O EP é unha marabillosa colección de cinco temas que se afastan, en canto a son, do seu debut, que tiña un maior compoñente folk. Partindo da dualidade do azul —cor que na música angloxasona representa a tristeza e na hispana ten connotacións positivas— como metáfora perfecta da vida, das experiencias e das relacións persoais, a cantautora amosa a súa capacidade para transmitir ideas e sentimentos xeracionais dun xeito emocional, traspasando as pantallas, chegando ao corazón: «normalmente as miñas cancións proveñen dun lugar azul no sentido triste, pero unha vez que existen, poden convertirse nunha mensaxe esperanzadora».
Pop íntimo, coqueteos coa electrónica… o toque americano que asolagaba Marem Ladson transfórmase nun son novedoso, fresco, cheo de capas e texturas que bailan entre o pop contemporáneo, o R&B e o folk; un son que tingue letras evocadoras e conmovedoras. Gravado en Estudios Reno (Madrid) con Luca Petrica, o proceso creativo de Azul comezaba «na miña casa», revela Marem, «eu soa coa miña guitarra e unha libreta. Unha vez escritas as cancións, comecei a traballar na produción cos meus músicos, Manu Blanco e Xoán Domínguez e, xuntos, coproducimos as cancións, todas as texturas e arranxos […] logo gravei as miñas voces, algunhas percusións e demais, en Reno [onde] Luca tamén fixo a mestura».
Durante as cinco pezas que compoñen Azul, Marem Ladson segue a defender o nivel de imaxinación compositiva, profundidade na lírica e capacidade de interpretación que a caracteriza desde os seus inicios; un talento que a cantautora materializa con seguridade sobre os escenarios, cunha madurez que controla cada aspecto da súa carreira, aspectos que a elevan como unha das promesas femininas máis firmes do panorama musical actual, un papel que ela, «desde a miña posición e a miña experiencia como muller nova racializada» describe como «sent[ir] moitas veces que teño que demostrar o dobre a miña valía. Dáse por feito que as mulleres na música só somos imaxe, que nos escriben outros as cancións, que non lideramos os nosos propios proxectos, e non é así. Temos que reivindicar o noso papel, non só como cantantes, senón tamén como músicas, compositoras, produtoras. Pasoume moitas veces de que os técnicos de son diríxanse aos membros da miña banda en lugar de [dirixirse] a min para falar de calquera cuestión técnica, porque pensan que non vou saber. Que se sorprendan ao escoitarme tocar a guitarra, porque teñen interiorizada a idea de que as mulleres non sabemos tocar. Que me ‘axuden’ a pedir monitores ou a subir o volume do ampli porque pensan que non se como se fai, porque teñen interiorizada esa actitude paternalista. É unha cuestión que subxace no fondo, unha cuestión estrutural. E quen non sexa capaz de velo, é que non quere quitarse véndaa dos ollos. Hai moito machismo e está tan interiorizado que a xente nin se dá conta de que estas cousas están mal, e de que é unha cuestión de xénero. Tamén me ten pasado de que non me conviden a unha reunión porque van discutir termos contractuais, e eu como muller artista, suponse que o meu lugar está en cantar e compoñer unicamente, como se os negocios non fosen parte da miña profesión, e curiosamente, só sentan homes na mesa de negocios. Porque segue existindo esa idea na industria de que as mulleres somos fráxiles, vulnerables; por iso paréceme tan importante reivindicar o noso papel tamén como mulleres de negocios. Tamén se pon demasiada énfase na nosa imaxe, por se somos demasiado delgadas, ou demasiado gordas, na nosa forma de comunicarnos, por se expresamos as nosas ideas con demasiada rotundidade que resulta impoñente, ou se mostramos a nosa vulnerabilidade e parecemos fráxiles. Tamén a cuestión da desigualdade de xénero é unha cuestión de raza, e de clase, por suposto. As revistas de moda ou lifestyle seguen a promover unha imaxe predominantemente occidental, un canon único de beleza, con certas excepcións, pero de novo, para a galería. Téñenme chegado a pedir que me quite as trenzas ou que me alise o pelo, que non me poña uñas de xel, todo para conseguir unha imaxe dentro dos canons de beleza occidentais. O máis curioso, é a dobre rapadoira cando unha artista branca ponse aros grandes, trenzas, uñas de xel, beizos perfilados e mesmo un durag, apropiándose por completo da estética afro, e considérase cool. Sinto que as cousas están a cambiar na fachada, que se está tentando cubrir unha cota morada, que só axuda á aparencia, pero seguimos sen abordar as cuestións de fondo, porque son demasiado incómodas. A industria da música está dominada por homes, desde as discográficas, as editoriais, as distribuidoras, as plataformas dixitais, os promotores das salas e festivais, os técnicos de son, os roadies, etc. As mulleres estamos a loitar moi duro por facernos un oco».
Desafortunadamente, Marem Ladson aínda non puido voltar aos escenarios a presentar Azul ao vivo, non puido voltar para emocionarnos coa súa voz e acariciarnos cos acordes da súa guitarra; debido a o actual estado de emerxencia sanitaria provocada polo COVID-19, veuse obrigada a pospoñer a súa xira por España e Estados Unidos, unha situación «moi complexa e difícil para todos», xa que «os ingresos dos músicos proveñen principalmente dos concertos en directo, por iso esta situación nos afecta directamente […] agora que todo está paralizado, están a xurdir moitas propostas culturais para non deixar de crear contido, e a verdade é que me dan un pouco de ansiedade. Quizáis é un bo momento para parar e reflexionar, saír desta velocidade excesiva imposta pola propia industria para conseguir que os artistas lancemos contido constantemente, pero isto prexudica a propia creación. Creo que é o momento de parar o ritmo, escoitarnos a nos mesmos, e reflexionar. É un momento difícil para moita xente que está perdendo o seu traballo e os seus negocios; como todo, é unha cuestión de clase, xa que afecta máis a uns que outros. É un momento de recuperar a conciencia colectiva, a solidariedade, de estar agradecidos polo que temos e adquirir conciencia social».
Marem despídese non sen antes chivarnos os seus galegos favoritos (musicalmente falando!), «Blanco Palamera e Os Amigos dos Músicos», e descubrirnos o seu Spotify: «[…] iso dos guilty pleasures é doutra xeración [risas]. A verdade é que non teño prexuízos coa música, gústame escoitar moita música para crear con maior liberdade e cunha maior amplitude. Na miña playlist de inspiración hai temas de Vashti Bunyan, Helado Negro, Jeff Buckley, Brockhampton, Enya, Françoise Hardy, Kaytranada ou Fiona Apple».