Do amor en todas as súas formas. E máis. Porque a música de Peña emociona, toca os sentimentos básicos do ser humano e faino con coidado, como quen, literalmente, toca un corazón. Peña son Toño Magariños (diola, Unicornibot), Rubén Abad (Cró!, Trilitrate) e Elena Vázquez (Trilitrate), tres músicos que exploran o pop, o folk e a música electrónica, coas súas letras en galego e en castelán que cantan a toda emoción.

Debutaban con Fórmula (2020), un EP de edición limitada en casete, esgotada en horas, que recollía tres pezas cos seus correspondentes videoclips, elaborados por eles mesmos xunto ás produtoras Rubén Domínguez (Prenom) e Montse Piñeiro. As súas cancións de moldes sinxelos e arranxos imposibles defínense aínda máis no seu primeiro longo, Carreiro (Repetidor, 2021), un traballo onde o trío de músicos experimenta sobre novas bases folk e pop ás que engade novas referencias en nove cortes exquisitos que casan a sinxeleza coa idiosincrasia e valentía formal.

 

 

 

A Peña pode que sexa nova, pero sodes xa vellos coñecidos na escena musical galega: desde diola e Unicornibot ata Cró!, Es Un Árbol e Trilitrate. Que vos empurra a xuntarvos como trío?

Toño Magariños: «O grupo naceu dunha xuntanza anterior dos tres nunha especie de proxecto chamado Marrones Burócratas. Neste proxecto eu experimentaba a compoñer un disco cada ano con cancións moi diversas; Elena e Rubén colaboraron en varias ocasións nel e sentimos a necesidade de converter esa formación nun grupo “máis normal”».

Rubén Abad: «Coñecía a Toño a través de Unicornibot e foi uns anos máis tarde cando descubrín esa xoia de proxecto que era Marrones Burócratas. Deille moito a brasa ata que comecei a colaborar con el a partir de 2013, e participei en 3 discos. Marrones tiña un “decálogo” de normas inquebrantables que impedían que o grupo se desenvolvese demasiado, un disco ao ano, un so concerto ao ano… Así que Peña foi a alternativa para seguir adiante».

 

Hai algo deses proxectos no son de Peña?

Toño: «Supoño que hai algo de cada un dos nosos proxectos en Peña, tanto a nivel de técnica como de gustos e formas de facer. Realmente todos os nosos proxectos teñen en común con Peña que non son puramente formacións de xéneros musicais. Polo menos no meu caso, esa é a miña tendencia ao longo da miña vida musical».

Rubén: «Si, creo que hai moitas cousas, no tratamento do son, dos arranxos e as dinámicas… Peña é un grupo de cancións e o resto dos nosos proxectos teñen unha carga instrumental moito maior, así que haiche unha boa brecha, pero seguimos sendo nós».

 

 

Influencias folk e pop, chiscos á electrónica... sen retrousos, e con xiros melódicos impredicibles e complexas harmonizacións vocais... Como definiriades o voso son e como foi a evolución ata darlle forma?

Toño: «Para nós é complicado definir isto. O proceso de gravación do Carreiro, e do EP anterior, Fórmula, foi longo e bastante experimental. A pandemia obrigounos a estar separados e, ao mesmo tempo, a non andar con présas, e iso propiciou darlle moitas voltas ás producións en todos os sentidos, e ademais procuramos non limitarnos pola “realidade” como trío, nin por respectar o espazo natural da instrumentación.

Nese sentido apareceu ese son que Xavi Muñoz puliu na mestura e que pensamos que amaña bastante ben as cancións».

Rubén: «Aínda que soe moi tópico, nunca pensamos en delimitar estilisticamente o son do grupo, tentando darlle o mellor respaldo ás cancións a través dos arranxos que facemos. Oxalá tivésemos a oportunidade de ter toda clase de instrumentos e instrumentistas para dar renda solta a cada un dos temas!».

 

O grupo fórmase en 2015. Con todo, non é ata o 2017 cando publicades o voso primeiro singleclip “Ensíname”, logo “Fai o que queiras” en 2018, e despois “Fórmula” canción e Fórmula EP en 2020. Hai algunha razón para estes lanzamentos tan espazados? Por que xuntar tres cancións compostas e gravadas en diferentes anos? Tiñades claro desde o principio que finalmente reuniriades eses singles nun EP?

Toño: «Naquel tempo de prepandemia, as cousas non eran moi propicias para unha banda de pop sosegado e acústico en galego. Viñemos publicando eses temas por separado para ir dando avances, e finalmente xuntamos os tres temas en 2020 para ofrecer un formato físico, que neste caso foi un casete».

Rubén: «Creo que foi froito das circunstancias; queriamos pechar un capítulo co EP e abrir outro co disco».

 

 

Os temas foron aparecendo acompañados de cadanseu videoclip. Por que esta fórmula de lanzamento?

Toño: «Para nós é importante que cada canción teña a súa propia vida e medre despois de ser publicada. Os vídeos danlle ese contexto a maiores que buscabamos para cada canción».

Rubén: «Sería marabilloso ter un videoclip de todos e cada un dos temas».

 

“Fórmula”, a canción, viña acompañada do seu correspondente vídeo, cunha particularidade: foi gravado cos vosos propios teléfonos móbiles, os dos vosos achegados e os dos vosos seguidores. Como xurdiu esta idea de obra colectiva? Implicouse moito a xente?

Toño: «Pois na situación na que estabamos, entre ondas COVID e coa xente medio confinada, era o único xeito de facer algo con amigas e vestir o tema co vídeo, que ía precisamente en torno a esa idea do amor e a fraternidade, a empatía… a xente foi a hostia mandando unha chea de vídeos!».

 

 

Vides de publicar Carreiro (Repetidor, 2021), o voso primeiro longo, tendo en conta a situación actual, que vos empurrou a lanzarvos por este «carreiro» precisamente agora?

Toño: «Viñamos pensando en gravar este primeiro LP desde hai varios anos, pero incidente tras incidente a cousa non prosperaba, ata o incidente final da pandemia, que aínda adiou máis a gravación».

Rubén: «Sinceramente creo que foi un salvavidas facelo durante a corentena, foi xenial pasar ese momento pensando en música e pensando en como facer algo fermoso desas melodías».

 

Entrastes no estudio en plena alarma sanitaria, influíu dalgún xeito na gravación a situación de pandemia?

Toño: «Xa comezaramos a gravar e tiñamos todo medio pensado antes da pandemia, que nos colleu a medio camiño. Ademais dos problemas loxísticos, colleunos toda a indefinición das primeiras semanas e os baixóns morais correspondentes, que por pouco non nos fixeron baixar da burra. Pero retomamos o asunto con novo vigor e ganas de experimentar moito, e finalmente quedamos moi contentos».

Rubén: «Tiñamos pensados moitos arranxos que non foron posibles durante a corentena e que tivemos que re-idear cos nosos medios e nas nosas casas; a verdade e que foi algo moi creativo e estou moi contento co resultado».

 

 

Un dos temas centrais da vosa música é o amor (nas súas diferentes «fórmulas»), pero en Carreiro hai máis. Diriades que hai un nexo temático común entre as cancións do disco?

Toño: «En xeral hai amor dun xeito ou doutro en todas as miñas composicións, e tamén hai política, porque amar é un proceso político, cada vez máis».

Rubén: «Creo que os temas falan de cousas moi familiares e próximas, que teñen unha mensaxe positiva en xeral. Eu considérome unha persoa bastante nostálxica, e penso que tamén hai de iso no disco, tanto nas temáticas como no tratamento dos arranxos».

 

O LP é «un corpo de temas sinxelos, con idiosincrasia temática e valentía formal» de corte híbrido e mutante, entre o folk de aquí e de alá, pop naif e música sinfónica. Xorden primeiro as letras, que despois musicades, veñen primeiro os acordes? Desenvolvedes os temas entre todos? Que fórmula emprega Peña para compoñer e dar forma aos temas?

Toño: «No meu caso, non hai un método definido para todas as cancións. Ás veces xorde primeiro unha chisca de música e despois a letra, ou viceversa.

Eu compoño ideas moi sinxelas, case esqueletos, que despois retocamos entre os tres, e Rubén e Elena compoñen os arranxos que rematan por vestilo e darlle outra dimensión».

Rubén: «Unha vez que teño a idea do que quero falar, escribo a música e a letra ao mesmo tempo, os arranxos son froito do traballo grupal. “Renacemento” é unha excepción; tiña a música, pero foi Toño quen achegou esa extraordinaria letra».

 

 

Para Carreiro optades por un estilo acústico e limpo, que mestura pop en ocasións mesmo con tinturas da música tradicional. Que influencias vos levaron por este carreiro? Algunha en particular?

Toño: «Hai grandes producións no disco, pero temos un alma acústica que se corresponde co traballo instrumental de nós os tres. Canto e como nos afastamos diso para producir cada canción é o máis divertido do proceso. Desde Peasant (2017) de Richard Dawson, ata Nick Drake ou Fleet Foxes, hai moitos álbums que tomei como referencia (moi afastada!)».

Rubén: «Pois tiña en mente o Out of Season (2002) de Beth Gibbons e Rustin Man, pero tamén Astral Weeks (1968) de Van Morrison, Nick Drake, Vashti Bunyan e moito clásico no aspecto coral».

 

Ademais, dicides que é un traballo que pretende emocionar, tocando sentimentos básicos como o amor, o cariño... como xeito de lembrar ao oínte que bonito (e necesario) é sentir? Na vosa opinión, credes que acadastes o obxectivo?

Toño: «Iso ten que dicilo o público! Así de primeiras semella que hai algo diso en xeral, eu nótome satisfeito nese sentido».

Rubén: «Persoalmente, estou moi contento co traballo, sempre quedará a dúbida de como quedaría cos arranxos que tiñamos programados, pero estou satisfeito de todos os xeitos».

 

 

Ides mudando o idioma das letras das vosas cancións, algunhas escritas en galego e outras en castelán. A que se debe esta alternancia lingüística neste disco?

Toño: «Nós somos os tres bilingües en maior ou menor grao. Pola miña banda, quero compoñer máis en galego para poder compoñer mellor, pero tamén fago cancións en castelán; non hai un criterio claro para decidir iso».

Rubén: «Eu falo normalmente en castelán e foi o motivo principal para escribir as letras en castelán. A verdade e que quero achegar máis material en galego; imaxino o castelán aparecendo no seguinte disco de forma anecdótica».

 

Escoitamos que a colección de cancións que recolle Carreiro foron xurdindo ao longo da vosa traxectoria, «uns 5 ou 6 anos» segundo dicía Toño na TVG, curadas e depuradas no directo. Que premisa seguistes, pois, para a selección final? Como distribuístes eses temas entre Fórmula e Carreiro porque os temas son todos máis ou menos da mesma época, non?

Toño: «Só quedaron fóra un par de temas demasiado novos que nunca tiñamos, nin tan sequera, posto en común o suficiente para arranxar correctamente. As cancións de Fórmula son das máis antigas e xa tiñan sido rexistradas, neste caso en Terraforma con Ibán Pérez».

 

 

E, con todo, ambos discos son un chisquiño distintos. Que credes que teñen en común e cales son as diferencias fundamentais?

Toño: «Polo feito de ter máis tempo para experimentar e probar cousas de produción, por gravalo na casa e facer moitas probas, e ter moito tempo tamén para escoitar e repousar… penso que Carreiro está máis achegado ao proceso perfecto.

Poderiamos manexar mellor equipo e facer mellores tomas nun estudio, pero o outro aspecto penso que marcou a diferencia. Hai que dicir que sempre temos gravado nós mesmos todas as tomas, e empregamos os estudos para mesturar e dar unha nova perspectiva aos temas».

Rubén: «Sen dúbida o tempo, a cantidade de tempo que foi posible para a gravación de Carreiro».

 

 

O disco preséntase cun deseño minimalista obra de Miryam Pato, coa que xa colaborastes en Fórmula. Que relación hai entre a arte do disco e o seu contido? Désteslle a Miryam algunha pauta ou tivo absoluta liberdade?

Toño: «Nas nosas colaboracións sempre traballamos con xente man a man, con liberdade total. En parte porque a expresión artística non é o noso campo, e en parte porque o que queremos é que aparezan novas vías de expresión en torno a cada cousa que facemos. Tampouco nos incomoda un xeito de traballar máis contractual, pero polo de agora isto é o que queremos facer».

Rubén: «Completa liberdade, e creo que a súa interpretación do disco é moi próxima á nosa».

 

Ademais de estar dispoñible nas principais plataformas dixitais, Carreiro lánzase en CD, vinilo 12” e unha edición «limitadísima» en casete. Co consumo dixital de música en aumento constante, por que seguir apostando por formatos físicos?

Toño: «Eu persoalmente non son un grande admirador dos formatos de ningún tipo. A min só me interesa facer cancións e darlles unha vida común nos concertos e, se queres, en dixital. Pero recoñezo o valor do fetiche, do intercambio de obxectos como un pequeno ritual que nos pon máis en contacto coa xente que se achega ao proxecto.

Tamén valoro a persistencia do vinilo ao longo do tempo, cousa que o resto de formatos non comparten, nin tan sequera o dixital. Desconfío bastante da futura historiografía cultural de Internet… nese sentido foi unha sorte poder editar neste formato, un verdadeiro golpe de potra».

 

 

Resúltanos curiosa a elección de «Peña» como nome para a vosa banda. Por que decidistes chamalo deste xeito?

Toño: «Parece ser que fun eu o que escolleu o nome aínda que non o lembro… Penso que debía de soar ben, ter varios significados, etc., pero é curioso porque, despois de telo escollido, dinme conta de que non existe tal vocábulo en galego».

Rubén: «Foi idea de Toño, lembro que dixo, estou dándolle voltas á palabra “Peña”, que vos parece? E así comezou».

 

Dúas partes de Peña son de Vigo e unha de Pontevedra, como vedes a escena musical actual en ambas cidades? Algunha diferenza ou similitude a destacar? Como funciona a nivel musical esa conexión Vigo-Pontevedra?

Toño: «Eu non vexo ningunha escena musical en absoluto en ningunha das dúas cidades. Por moito que se queira e desexe, o seguimento das propostas musicais que saian un pouco da norma é ínfimo, practicamente inexistente, moi pouco produtivo e desde logo nada rendible como para soster os proxectos musicais.

Xa o pensaba antes da pandemia, penso que moito ten que cambiar o conto para que remonte agora. A xente está a outras cousas, non pasa nada».

Rubén: «Vigo está morta, non ten apenas movemento grazas á xestión dos nosos gobernantes, creo que en Pontevedra aínda existe a música feita por pontevedreses».

 

 

Que se vos vén á cabeza se vos dicimos Metamovida?

Toño: «É o colectivo onde nos coñecemos, e recoñecemos, desde hai xa a tira de anos!».

Rubén: «Un pouco foi o xermolo de Peña supoño…».

 

E Liceo Mutante?

Toño: «Pola miña banda é o escenario de toda a miña vida nisto de tocar. Alí aprendín o que sei de todo o relacionado coa cultura e a súa socialización, e xa non podo achegar moito pero, de momento, resiste. E foi o lugar onde presentamos o disco en familia o pasado día 22 [de maio]».

Rubén: «O lugar onde máis me gusta tocar. Alí tiven a ocasión de tocar con todas as formacións nas que estiven e sempre é unha alegría acudir os concertos doutros. Un paraíso que espero que dure moito».

 

A volta aos escenarios de xeito regular está a ser complexa aínda con restricións de aforo, máscara, protocolos… Como o estades a levar? Que poderemos esperar dun concerto de Peña?

Toño: «Non teño moita idea de como serán os concertos de aquí en adiante, pero o que queremos é que os de Peña sexan unha experiencia sosegada pero emocionante.

Temos moitísimas, moitísimas ganas de tocar e agora haberá varias oportunidades nas próximas semanas para presentar o Carreiro».

Rubén: «Creo que as ganas que temos de actuar fixeron que esquecese todos eses miniobstáculos para desfrutar do pracer de tocar, así que diría que desfrutei moito dos concertos que tiven a oportunidade de facer desde o confinamento e agardo que podamos transmitir esa sensación».

 

Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendariades? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Toño: «Penso que imos coincidir en CALDO, creo que son perfectos a varios niveis, e teño moita curiosidade polo seu segundo disco. E Trilitrate, o grupo onde tocan Elena e Rubén, veñen de sacar disco a semana pasada e vanme proporcionar grandes ledicias nos vindeiros meses».

Rubén: «Pois CALDO encántanme, recoméndoos ata a saciedade, tamén me gustan  moito o dúo Caamaño Ameixeiras e Oîma, moi top toda esta xente».

 

Se abrísemos as vosas contas persoais de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade – 0% Vergoña.

Toño: «Pois sen vergoña ningunha, o último que escoitei foi James Holden, Four Tet, Extremoduro, unha lista de folk primitivo que me prestou moito, e Fajardo».

Rubén: «Pois, desde hai medio ano fago un podcast con Montse Piñeiro sobre cine clásico, gravacións antigas, historia, música clásica, así que un pouco de todo, pero non escoito moita música posterior aos anos 50 ultimamente…. Das novidades, pois estou a escoitar o último de St. Vincent, C.W. Stoneking e Sara Watkins».