Dous músicos, dous instrumentos, un duelo. Bruno Couceiro á batería e Ismael Berdei ao piano e os teclados son Two Faces, dúo baseado na interacción e a capacidade de composición de ambos, reforzadas con sons electrónicos de sintetizadores, módulos e percusión electrónica. Cara a cara, pianista e baterista levan desde 2014 «enfrontándose» ao vivo, facendo do escenario a súa área de combate mentres experimentan con composicións propias, dinámicas e intensas, capaces de transportar aos oíntes a diferentes paisaxes e evocar múltiples sensacións.

Logo de debutar con Landscapes (2016), Two Faces está de volta co seu segundo longa duración, Small Universe (2022); unha colección de 11 cortes que xiran ao redor da natureza, «incidindo en Galicia, pero como metáfora do mundo enteiro».

 

 

 

Desde 2014, Ismael Berdei (piano, teclados) e Bruno Couceiro (batería) conformades Two Faces. Como xorde este duelo entre piano e batería?

Bruno Couceiro: «Pois coñecémonos nun proxecto musical no que faciamos un repertorio de boleros, latin e algúns standards chamado A Comparsita.

Conectamos moi ben musicalmente, entón xurdiu a idea de facer algo xuntos; así que cadramos un ensaio e todo foi sobre rodas, as ideas fluíron soas e así ata hoxe».

Ismael Berdei: «A verdade é que non soamente conectamos a nivel musical. Desde o primeiro momento entendémonos e levabámonos ben, algo que tamén é moi importante para calquera agrupación musical e máxime se está formada por dúas persoas. Respecto a como xorde pois, xa vedes, como a maioría de proxectos... de xeito improvisado».

 

Dúas persoas, dous instrumentos... dúas caras da mesma moeda, pero, máis aló do obvio, hai algunha referencia especial que se agoche tras ese nome de Two Faces?

Bruno: «Realmente é un significado moi directo e sinxelo que representa tanto a formación como a nosa disposición no escenario; sempre estamos cara a cara para ter unha boa comunicación visual e gústanos tamén como esta colocación se ve cara ao público».

Ismael: «Totalmente de acordo!».

 

Ambos viñades xa con táboas: Ismael, ti como pianista acompañante de danza e compositor, e Bruno como parte de multitude de proxectos (Silvia Penide, Paul Álvarez Project, EL BÚHØ, Fredi Leis...). Que achegan estas experiencias previas, e paralelas, a Two Faces?

Ismael: «Penso que nos achega unha perspectiva musical moi ampla e, sobre todo e aínda que soe mal dicilo, estar á marxe das modas e os convencionalismos propios da industria musical. Pero iso tamén é algo que nos dá total liberdade á hora de decidir o que queremos e o que non queremos facer».

Bruno: «Creo que xustamente as nosas experiencias musicais individuais tan diversas e diferentes son as que fan que o proxecto sexa como é; e que a nosa música, ademais de ser diversa, manteña un selo propio».

 

Bruno Couceiro. Foto © María Simón

 

Jazz, electrónica... como definiriades a vosa música?

Bruno: «Ecléctica sería a mellor das definicións, pero a realidade é que sempre estamos coa batalla dos xéneros musicais. A verdade é que non podemos axustarnos a ningún estilo concreto e isto é un problema a maioría das veces, porque hai a necesidade de encaixar todo; se saes diso xa non se sabe onde nin como situarnos.

Para nós, o que facemos é máis ben unha fusión de estilos; do jazz temos as partes de improvisación, da electrónica a sonoridade nalgunhas pasaxes ou bases, pero tamén hai moita melodía, drum&bass, ambient, ou momentos onde xeramos moita atmosfera.

A nosa finalidade é que sexa unha viaxe, non pensamos nun estilo, máis ben en que todo flúa e teña un sentido do principio ao fin».

Ismael: «Penso que Bruno o definiu perfectamente. Temos o costume de ter que clasificalo todo, de etiquetalo, pero é normal ter que facelo coa grande oferta musical que hai. Ecléctica, fusión, sería a máis exitosa quizais dentro da loucura de etiquetas e terminoloxía que existe na actualidade. Non hai máis que tentar subir unha canción a Spotify e ver a cantidade de xéneros e subxéneros musicais que hai.

En todo caso, unha constante en case todos os nosos temas é a da “música programática”; unha música que pretende evocar ideas e imaxes na mente do oínte, representando musicalmente unha escena, imaxe ou estado de ánimo. Este concepto foi para os profanos un boom no romanticismo e penso que nos define bastante ben».

 

 

Que papel xoga a improvisación ao compoñer e ao interpretar as vosas pezas?

Bruno: «As partes de improvisación entran en xogo cando o tema o pide. Se vemos que hai un espazo que se presta a que fagamos un solo, ou nos deixamos levar polo que xorde porque vai achegar algo ao tema, pois o facemos; se non, pois non o facemos. O máis importante sempre é que o tema funcione e sexa coherente».

Ismael: «Respecto ao que preguntas sobre a improvisación, centraríao máis no feito do propio proceso creativo. Realmente, a improvisación como tal é unha parte moi importante do meu traballo como piano acompañante de danza, onde é fundamental construír unha peza musical a partir do movemento.

Isto trasládase á sala de ensaio, onde ás veces ocorre que xorde un motivo, unha estrutura ou, simplemente, un determinado son e, a partir de aí, imos creando a medida que avanzamos. Outras veces é algo que traes na cabeza desde a casa, pero penso que a improvisación, ou a capacidade de executala, é parte importante deste proxecto, polo menos no que se refire ao seu proceso creativo».

 

E, se preguntamos polas vosas influencias, a quen sinalariades? Que artista ou grupo diriades que tivo un particular impacto á hora de crear, e entender, a música?

Bruno: «Unha referencia importante para min foi Mehliana, sobre todo polo concepto da unión piano e batería.Non sei Ismael que opina...».

Ismael: «Hai bastantes referencias, si, pero quizais nos nosos inicios Mehliana foi determinante».

 

 

 

Un par de anos despois da vosa creación debutades con Landscapes (2016), longo composto por nove pezas instrumentais propias. Que vos empurrou a publicar este primeiro disco? Como lembrades a experiencia?

Bruno: «Pois foi unha proposta que nos fixeron no seu momento despois dun concerto no emblemático club Jazz Filloa (A Coruña).

A experiencia foi moi boa, sobre todo cando comezamos a escoitar os primeiros temas e vimos que funcionabamos, a sonoridade era boa e os temas soaban completos. Unha das nosas dúbidas era que botásemos en falla máis instrumentos, pero foi unha grata sorpresa para nós ver que nos gustaba o resultado.

Ismael: «Totalmente de acordo con Bruno... xa choveu!».

 

É un álbum ecléctico que varía en dinamismo e intensidade grazas á fusión de estilos diversos. Con que intención?

Bruno: «Penso que non hai unha intención concreta; segundo a idea musical que se expón decidimos levalo a un estilo ou outro en función do que nos pida nese momento, e logo imos concretando ata que nos convenza a idea final».

Ismael: «A intencionalidade non ten cabida nas Landscapes; simplemente fomos fieis á filosofía, ao noso proceso creativo».

 

Escoitamos “Bicicleta”, unha canción que vén acompañada dun videoclip que percorre algunhas das paraxes naturais máis espectaculares de Galicia a vista de paxaro. Era esta unha predición da temática da natureza que abordariades no seguinte álbum?

Bruno: «“Bicicleta” é como o single do primeiro disco, é o tema que máis recordaba a xente e o que máis pedían (e seguen a facelo [risos]). O videoclip que o acompaña vai moi acorde coa idea do tema.

Respecto á temática da natureza, máis que precedida por un tema é pola nosa música en xeral. Pensamos que se algo teñen en común as cancións entre si é que son como viaxes, pechas os ollos e deixas que che leven onde a túa imaxinación queira; a maioría das persoas din que imaxinan paisaxes, lugares, viaxes, etc. Por todo isto cremos que hai unha conexión entre a nosa música e a natureza».

Ismael: «É como mencionei antes, outro exemplo de música programática tal e como Bruno definiu á perfección.

A historia orixinal de “Bicicleta” provén dunha aplicación libro-disco que fixen en 2012. Foi algo bastante innovador para a época, xa que mentres lías unha serie de historias, estas ían acompañadas de música sincronizada que facía de banda sonora, como se fose unha película. Este tipo de música (programática) repítese nunha gran maioría das nosas composicións».

 

 

A ilustradora María Maquieira é a vosa «colaboradora por excelencia» enriba do escenario; as súas magnéticas e suxestivas composicións conforman un intenso espectáculo multidisciplinar. Como é traballar xunto a ela? Que procurades espertar no público con esta confluencia simultánea de música e ilustración?

Bruno: «Totalmente, María é unha peza moi importante do proxecto.

Traballar con ela é moi doado, traslada a súa visión persoal da nosa música ao debuxo. Penso que completa o círculo dándolle un aspecto visual ás cancións; deste xeito, achegamos ao público unha proposta pouco habitual na que se pode ver unha artista debuxando ao vivo, creando un cadro único cheo da enerxía do momento, da música e do público presente.

Gústame pensar que é unha forma diferente de levar o arte preto da xente».

Ismael: «Actualmente vivimos nunha sociedade que require unha estimulación constante e directa para non perder a atención. De feito, existe unha clara sobreestimulación nos centros educativos e na contorna dos nenos e adolescentes; unha recompensa inmediata que deixa pouco espazo á creatividade provocada pola imaxinación que xorde da incerteza.

Somos partidarios de provocar esa viaxe interior no espectador-oínte, pero non por sobreestimulación, senón por darlle ao espectador as ferramentas para construír a película na súa propia imaxinación. E por iso os nosos concertos con María son tan especiais».

 

 

Estades a presentar o voso último traballo discográfico, Small Universe (2022), que definides como «o máis persoal». Por que? Como foi o seu proceso creativo?

Bruno: «Así é, pois iamos entrar no estudio a gravar en abril de 2020, con data previa incluída para facer un concerto crowdfunding e xuntar parte do presuposto para levar a cabo a gravación, pero todos e todas sabemos o que sucedeu en marzo de 2020.

Unha vez pasado o confinamento e o verán, decidimos retomar a idea de gravar, pero facéndoo cos nosos recursos, xa que resultaba inviable para nós nese momento afrontar a inversión de meterse nun estudio. Así que o fixemos no noso local, coas nosas ferramentas de son e tomándonos o tempo necesario para definir cada tema ata quedar contentos co resultado; modificamos arranxos dalgúns temas unha vez que comezamos a gravar, e iamos producindo segundo gravabamos.

Foi unha experiencia moi bonita e, sobre todo, sentiámolo moi noso, moi persoal, xa que estabamos a facelo todo nós e na nosa contorna habitual; por iso dicimos que este álbum é máis persoal.

Case un ano despois puidemos levar os temas ao estudio (DisQueSi) de Rubén Montes para facer a mestura e o mastering».

Ismael: «Ao que comenta Bruno, só podo engadir que, nesta ocasión, penso que saíu un disco moito máis maduro e cunha continuación moi definida da que supuxo o noso primeiro disco. Agora o que esperamos é que esta continuidade dea os seus froitos».

 

Adiantabádelo con “Earth”, un berro desesperado ao efecto que provoca o ser humano no planeta e as súas consecuencias, composto e producido durante o confinamento provocado pola COVID-19. De que outro xeito afectou a pandemia ao desenvolvemento do álbum?

Bruno: «Certo, non se podería definir mellor o significado de “Earth”. A pandemia, ademais de modificarnos os plans de gravación que comentabamos anteriormente, fíxonos darlle máis valor ao proxecto e meteunos máis ganas de sacar o álbum adiante».

Ismael: «“Earth” fíxose na súa primeira fase no rocho da miña casa, xa que, daquela e por mor do confinamento, era o único lugar tranquilo para facer música. Non puiden ir ao estudio nin ao local de ensaio, polo que penso que dalgún xeito e no que respecta ao tema, é algo moi representativo».

 

 

Ao fío, que papel pensades que xoga a música como disciplina artística á hora de sensibilizar ao público sobre temas de actualidade?

Bruno: «Penso que a música, como calquera das disciplinas artísticas, xoga un papel moi importante para achegar mensaxes importantes ao público, facer crítica social, enriquecer culturalmente e achegar emocións e sensacións.

Pero eu particularmente sinto que a música neste país, especialmente, se sente máis como entretemento que como unha disciplina artística e, aínda que a teor do estilo e o contexto cumpre as dúas funcións, a diferenza que hai á hora de promover un tipo de eventos e outros é abismal; é unha magoa».

Ismael: «Estou con Bruno. Por desgraza, neste país vivimos nunha sociedade que, na súa maior parte, busca a gratificación inmediata por cuestións artísticas. Non hai cultura de ir a un local (cada vez hai menos) a ver un grupo musical a ver se me sorprende; ao público en xeral só lle conmoven as apostas seguras que son as que dan todo feito, o cartel dun festival, grandes artistas que dominan o circuíto comercial, ou éxitos que son puramente produtos de comercialización. Pois ben... teremos que seguir loitando».

 

Ismael Berdel. Foto © María Simón 

 

Poderíase dicir que “Breathe” é unha peza de contrastes; na parte contemporánea está a potente mestura de piano, batería e sintes, e na outra, a letra e a voz, máis próximas á música tradicional. As sensacións que intenta transmitir tamén parten camiños: a melancolía, a rabia... con todo, escóitase unha peza redonda en todos os sentidos. Como acadades este equilibrio?

Bruno: «A verdade é que nós mesmos quedamos sorprendidos do resultado de “Breathe”. O tema era instrumental, pero cando Icía o escoitou no estudio lle comezaron a vir ideas á cabeza, así que entre todos fomos achegando outras ata chegar ao resultado final. Así foi que saíu como o primeiro single de Small Universe».

Ismael: «Poderíase dicir que este tema orixinalmente non tiña nada que ver co resultado final; e iso foi posible polo gran traballo conxunto no estudio, temos a gran sorte de contar con xente moi agradable e profesional. Persoalmente, aínda lembro a emoción de escoitalo por vez primeira no sofá do estudio».

 

 

Aínda que xa escoitabamos esa «cara» electrónica no voso debut, neste novo disco cobra un maior protagonismo. A día de hoxe, pensades que esta definición máis electrónica do voso son vén para quedarse?

Bruno: «Gústanos manter un equilibrio na mestura do son acústico coa electrónica. Ismael ten moitas opcións a nivel instrumentación (sintes, teclados, plug-ins, etc.) que xeran unha paleta de cores moi ampla e, en función de como xurdan as primeiras ideas compositivas, pois imos máis cara a un son ou a outro. Polo tanto, sempre dependerá das ideas que vaian xurdindo».

Ismael: «Aínda que son pianista acompañante de baile, son un gran consumidor de música electrónica e sempre que podo acudo ao festival LEV de Xixón para ver as últimas novidades, non só en música electrónica, senón tamén na súa relación co visual. Apaixóname a tecnoloxía musical e sempre que podo intento incluíla nas nosas cancións».

 

Este Small Universe descóbrenos varios temas con letra, a diferencia do anterior, integramente instrumental. A que se debe este cambio? Que fai que unha canción precise letra ou non?

Bruno: «Na resposta a seguinte pregunta resolvemos esta cuestión... [risos]».

 

Para esta parte vocal contastes coa cantante e pandeireteira Icía Varela, quen tamén é protagonista do voso single clip máis recente, “101 razones”. Como xurdiu esta colaboración e que procurabades ao incluír esta voz nova feminina?

Bruno: «Falando con Rubén Montes (DisQueSi) mentres escoitabamos algunhas cancións no estudio, comentounos que podería funcionar moi ben meter unha voz de estilo tradi a modo de instrumento, para reforzar algunha melodía e crear diferentes texturas. Así que falounos de Icía Varela, contactamos con ela... e o demais foi rodado».

Ismael: «E tan rodado...!».

 

 

Ademais da voz de Icía, escoitamos tamén o saxo de Miguel González, a guitarra clásica de Paul Álvarez e a eléctrica de José Luis Couceiro. Como foi abrir o abano de instrumentos, alén dos teclados e da batería, nas vosas composicións? Foi un traballo creativo conxunto desde o inicio, ou compuxestes primeiro e logo escollestes os demais instrumentos (ou instrumentistas)?

Bruno: «Máis ben a segunda opción que comentas; unha vez tiñamos os temas máis ou menos pechados, vimos que poderían gañar en sonoridade engadindo diferentes instrumentacións, creando así un carácter máis definido neses temas.

Ademais, sempre é enriquecedor colaborar con máis músicos e músicas e, neste caso, un verdadeiro pracer. Estamos moi contentos co resultado; aproveitamos para darlles as grazas a Miguel, Paul, José Luis, Cris e Icía por toda a súa achega».

Ismael: «Totalmente de acordo con Bruno!».

 

 

 

O traballo vén envolto nunha ilustración de María Maquieira, quen tamén deseñou o interior do disco físico. Vemos un can, unha abella, un par de medusas, unha lúa con corpo de muller... Que representan estas imaxes, agochan algún simbolismo?

Bruno: «Foi un traballo marabilloso o que fixo María! O debuxo interior plasma a súa visión persoal, cada elemento que o conforma vai relacionado a unha canción do álbum; unha auténtica obra de arte en pequeno».

Ismael: «Para nós non hai ninguén mellor que María para traducir o noso concepto en algo visual».

 

Xa que nomeamos a edición física, nun tempo no que o consumo dixital de música está en alza, por que apostar por publicar o disco en formato físico?

Bruno: «É unha pregunta que nós mesmos nos fixemos no seu momento, e decidimos editalo en formato físico por dúas razóns principalmente: a primeira, porque queríamos facer presentacións do novo álbum e non o viamos viable sen telo en formato físico; a segunda, porque nos gustaba a idea de que María Maquieira estivese presente neste álbum e que, á súa vez, o público levase para a casa, á parte da música, unha pequena obra de arte.

Dicir que o formato do álbum é en USB, xa que é unha realidade que a xente apenas ten onde reproducir un CD».

Ismael: «Pensamos que o formato que ofrecemos é un plus nos tempos que corren... e tamén, como di Bruno, cunha pequena gran obra de arte. Que máis queres!».

 

Máis de cinco anos separan ambos discos, cales diriades que son as diferencias, ou similitudes, que hai entre eles?

Bruno: «Con respecto a Landscape, neste disco pensamos que os temas son máis directos e definidos. A similitude que ten é que seguimos a manter a nosa esencia na sonoridade e no estilo ecléctico das cancións».

Ismael: «Penso que é un disco máis maduro, máis redondeado, onde se consolidan conceptos iniciados no primeiro e se abren novas portas sen perder a nosa identidade. Persoalmente, estou moi contento co resultado».

 

Vides de presentar o álbum «no local de moda e máis cultural da cidade», o Casablanca Cultural (Santiago de Compostela). Como está a ser a súa acollida ao vivo? Algunhas outras datas pechadas que poidades adiantar?

Bruno: «A resposta en xeral está a ser moi boa. A maior parte das opinións din que é un directo dinámico e enérxico.

En canto a datas pechadas, estamos a tratar de presentalo no maior número de cidades posibles. Polo de agora, a data máis próxima será o 2 de setembro na Arca da Noe (Vilar de Santos, Ourense). Agardamos ir sumando máis nos vindeiros meses!».

Ismael: «Sen dúbida, todo o traballo realizado non ten sentido se non se desvela nos directos. De feito, agardamos ter novas datas dispoñibles para este verán, xa que o noso proxecto é moi atractivo non só para locais, senón tamén ao aire libre e en moitos lugares diferentes».

 

Na actualidade, que artista ou grupo galego nos recomendariades? Algún favorito que deberiamos coñecer?

Bruno: «A verdade é que pensamos que en Galicia, afortunadamente, hai moitos proxectos e artistas moi interesantes e de estilos moi diversos. Por exemplo, na onda neosoul temos a Nastasia Zürcher; no panorama jazzístico coruñés ao saxofonista Lois Rivera co seu cuarteto; nun estilo máis soul funk temos a Udra; e outra proposta moi interesante é Antía Muíño, facendo un folk con tinturas jazz».

Ismael: «Ademais dos propostos por Bruno, tamén recomendaría a Astrogirl e a Leticia Rey; dúas propostas diferentes pero moi interesantes, a primeiro máis casual e a segundo máis íntimo. Hai un nivel en Galicia... rascas un pouco e saen agrupacións interesantes».

 

Se abrísemos as vosas contas persoais de Spotify, que escoitariamos? 100% Sinceridade, 0% Vergoña

Bruno: «Agora mesmo, un 80% da miña playlist é neosoul e o outro 20% confórmase de jazz fusión».

Ismael: «Afortunadamente teño moi bos amigos que me recomendan escoitar algúns grupos, como Petit Noir, Benjamin Clementine (que, se lembrades, deu un gran concerto na Coruña), xa que os meus gustos son moi eclécticos... Aínda que a verdade é que o 60% oscila entre a música electrónica e o trip hop, e o outro 40% a música clásica de BSO, jazz e fusión».